2023 was voor Rijkswaterstaat een veelbewogen jaar, een jaar met vele gezichten. Het was ook het jaar waarin we onze 225e verjaardag vierden. Overal in het land zijn we met burgers, bedrijven en samenwerkingspartners in gesprek gegaan. Dat heeft ons waardevolle kennis en inzichten opgeleverd over hoe we Nederland samen willen vormgeven voor de toekomst.
Dat is belangrijk, want de grilligheid van het weer drukte ons in 2023 nogmaals met onze neus op de feiten: Nederland moet klimaatbestendig worden gemaakt. En onze infrastructuur is weliswaar nog van goede kwaliteit, maar dat is niet langer vanzelfsprekend. Een steeds groter deel van onze bruggen, sluizen, tunnels en viaducten is dringend toe aan vervanging of renovatie. Wat we daar nu al van merken? We zien steeds vaker storingen ontstaan of moeten gebruiksbeperkingen opleggen.
Rijkswaterstaat heeft in 2023 opnieuw laten zien dat we die opgaven serieus nemen en dat we altijd paraat zijn. Tijdens de storm Pia, medio december, sloten alle beweegbare keringen probleemloos. En in de natte periode die daarop volgde, bleek het rivierengebied goed bestand tegen de extreme waterstanden. Bij de monding van de IJssel heeft de rivier in 2023 meer ruimte gekregen. Dat heeft de omgeving rond Zwolle in één klap een stuk waterveiliger gemaakt.
In 2023 kreeg ook het vervangen en renoveren van onze infrastructuur zichtbaar vorm. De Afsluitdijk kreeg bijvoorbeeld een nieuwe, beschermende toplaag van 75.000 hypermoderne betonblokken. De Merwedebrug in de A27 bij Gorinchem is op een innovatieve manier slim en snel opgeknapt. En de Haringvlietbrug ging na een renovatie van 8 weken weer open voor het wegverkeer. Voor weggebruikers en omwonenden hebben we de hinder door de werkzaamheden zo veel mogelijk beperkt.
Tijdens dat soort projecten kreeg de nieuwe manier van samenwerken van Rijkswaterstaat en de markt gestalte. Tijdens de uitvoering van infraprojecten leren we van elkaar en innoveren we met elkaar. De renovatie van de IJsselbruggen in de A12 pakken we bijvoorbeeld in serie aan. Dat gaan we ook doen met andere bruggen, sluizen en tunnels.
Ook lukt het ons steeds beter om de kansen van data- en informatievoorziening optimaal te benutten. Goed samenwerkend met navigatiebedrijven en autofabrikanten ontwikkelen we de nieuwste ‘in-car-systemen’ die weggebruikers helpen vlot en veilig hun bestemming te bereiken. Verschillende daarvan bewijzen hun nut al in de dagelijkse praktijk.
Het jubileumjaar 2023 was voor Rijkswaterstaat ook een moment van bezinning. Hoe staan we er voor? Duidelijk is dat we nog altijd onmisbaar zijn voor ons land. Ook na 225 jaar. Wel wordt de wereld ingewikkelder en dus ons werk. Denk aan klimaatadaptatie, verduurzaming en digitalisering. Bovendien wordt onze opgave steeds groter en zijn burgers kritischer en veeleisender. Kortom, we zullen ons werk moeten herijken. We doen de dingen goed, maar doen we nog de goede dingen? Het maakt me trots om te zien hoe onze organisatie daarop inspeelt.
Als nieuwe directeur-generaal heb ik 1 januari 2024 kennisgemaakt met een betrokken, ondernemende club van 11.000 collega’s die er staan als het nodig is. Vakmensen die zich dag in dag uit inzetten voor een veilig, leefbaar en bereikbaar Nederland. Voor nu en voor de toekomst. Voor u.
Dit jaarbericht getuigt van de inzet van al die Rijkswaterstaters. Ik wens u veel leesplezier!
Martin Wijnen
directeur-generaal Rijkswaterstaat