Specialistische kennis centraal bundelen
Sinds 2018 is de wet Basisregistratie Ondergrond (BRO) van kracht. Het Ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (VRO) is systeemverantwoordelijk voor deze wet. Dat betekent dat zij ervoor moeten zorgen dat er voldoende middelen vrij worden gemaakt onder andere voor nieuwe ontwikkelingen, het beheer van de huidige data, het betrekken van alle overheden en bronhouders en aanpassing wet- en regelgeving.
Ingevolge de wet wordt veel ondergrondse informatie, zoals geotechnische- en grondwatermonitoringsgegevens, gestandaardiseerd digitaal opgeslagen in een landelijk systeem, de Landelijke Voorziening (LV). Daaraan werken diverse overheden en uitvoeringsorganisaties mee, zoals Rijkswaterstaat, gemeenten, waterschappen, provincies en straks ook drinkwaterbedrijven. Deze overheden zijn namelijk bronhouder volgens de wet en daarmee verantwoordelijk voor het leveren van gegevens aan de BRO. Tevens zijn bronhouders verantwoordelijk voor het gebruik en borgen van de kwaliteit van die gegevens.
Het grote voordeel van de BRO is dat met de grote hoeveelheid gezamenlijke ondergrondse data en informatie de bestuurlijke besluitvorming over bijvoorbeeld nieuwe ruimtelijke projecten, grondwaterreserve gebieden of klimaatadaptatie beter genomen kan worden en dat de beschikbare kennisinformatie niet opnieuw moet worden gegenereerd en bekostigd.
De uitrol van de BRO gebeurd in tranches. In eerdere tranches zijn de geotechnische en grondwaterdata gerealiseerd en in 2025 wordt de milieukwaliteitsdata landbodem gerealiseerd (NB: waterbodem valt niet onder de BRO). Het domein milieukwaliteit bestaat uit twee registratieobjecten: milieuhygiënisch landbodemonderzoek (SAD) en de overheidsbesluiten (SLD). De overheidsbesluiten kunnen alleen worden genomen door het bevoegd gezag, voor de landbodem inclusief grondwater betreft dat gemeenten en provincies. Derhalve zullen zij deze informatie dan ook leveren aan de BRO. De landbodemonderzoeken (SAD) waarvan Rijkswaterstaat bronhouder is zullen door Rijkswaterstaat aangeleverd worden aan de BRO.
Implementatie nieuw Bodeminformatiesysteem
Rijkswaterstaat heeft parallel aan de ontwikkelingen van de BRO besloten dat het belangrijk is om een goed bodeminformatiesysteem (BIS) Milieu te hebben die voldoet aan de eisen en wensen van Rijkswaterstaat. Een van die wensen was het hebben van een landelijke opslag van bodemdata- en informatie. Daarnaast bleek dat het huidige BIS WAB*info sterk verouderd is. Om onder andere deze redenen is besloten een geheel nieuw systeem aan te schaffen: Nazca Bodem. Nazca Bodem wordt ook door onder meer gemeenten en provincies gebruikt om hun bodemonderzoeken in op te slaan.
Met Nazca Bodem beschikt Rijkswaterstaat over een landelijk bodeminformatiesysteem waar alle milieuhygiënische onderzoeken van landbodem en waterbodem in opgeslagen worden. De milieuhygiënische landbodemonderzoeken waarvan Rijkswaterstaat bronhouder is zullen via Nazca Bodem worden door geleverd aan de BRO.
Tijdige en adequate implementatie van Nazca Bodem binnen Rijkswaterstaat is een speerpunt voor dit jaar. We coördineren de implementatie daarvan binnen Rijkswaterstaat, zoals het aanpassen van bestaande kaders en processen, aanpassen contracteisen aan de markt en het inregelen van de governance binnen Rijkswaterstaat.
Grondwatermonitoring (kwantiteit)
Dit jaar wordt onderzocht of grondwaterputten- en meetnetten nog actief zijn. Ook wordt bekeken welke contracteisen daarop zijn afgesproken. De bedoeling is dat uiteindelijk alle grondwaterputten- en meetnetten gaan voldoen, als ze dat nog niet deden, aan de eisen die de BRO hier aan stelt. Om die reden zullen ook de huidige contracteisen aan de markt worden herzien indien dat nodig mocht zijn.
Ook zal dit jaar duidelijk moeten worden hoe Rijkswaterstaat wil omgaan met haar grondwaterdata en de kwaliteitsborging ervan. Uiteindelijk moet dit Rijkswaterstaat-breed gedragen worden en bekend zijn. De wijze van bekend maken loopt onder andere via nieuwsbrieven, maar dit zal verder worden uitgebreid.
Contracten, processen en kaders
Met de verplichting tot het aanleveren van data milieukwaliteit landbodem in 2025 zullen de huidige contracteisen, processen en kaders van Rijkswaterstaat onder de loep worden gehouden. Daarbij zal ook worden gekeken naar de contracteisen met betrekking tot de domeinen bodem- en grondonderzoek (geotechniek) en grondwatermonitoring (via het contractenbuffet).
Voor Basisregistratie Ondergrond eigen Rijkswaterstaat hebben wij voor 2025 circa 2,4 fte aan capaciteit gepland.
