Hoogwaardig grondverzet en verantwoorde toepassing van bouwstoffen

In 2025 richten wij onze aandacht op de advisering en kennisinbreng bij vraagstukken over de toepassing van de regelgeving rond grondverzet en op benodigde aanpassingen van de bestaande regelgeving op het gebied van grondverzet (graven, saneren, toepassen, reinigen en storten). De eerste ervaringen die zij opgedaan met de inwerkingtreding van de Omgevingswet worden hierin betrokken. Signalen en knelpunten uit de praktijk die we onder andere via de helpdesk van het Informatiepunt Leefomgeving ontvangen, maken we zichtbaar en adresseren we. Ook ondersteunen we het Ministerie van IenW bij het aanpassen van de regelgeving via een Verzamelbesluit of -regeling.

We werken het hele jaar mee aan het project Herijking bodemregelgeving met kennisinbreng en beleidsondersteuning. Het gaat daarbij om de balans tussen beschermen en benutten, waarbij er oog is voor hoogwaardig hergebruik van vrijkomende grondstromen en bouwstoffen zonder dat dit leidt tot verdere achteruitgang van bodem en (grond)water. Ook zal Rijkswaterstaat afdeling Bodem en Ondergrond ondersteuning en kennis blijven bieden op de verdere uitwerking van de maatregelen die zijn voortgekomen uit het Programma versterking stelsel van kwaliteitsborging in de bodemsector.

In 2025 ondersteunen we het Ministerie van IenW op de volgende aspecten:

  • reparaties van bodemregelgeving die is omgezet naar de Omgevingswet, waarbij in de praktijk na invoering van de Omgevingswet vraagstukken ontstaan;
  • ondersteuning van de stuurgroep, projectgroep en drie werkgroepen die zijn gevormd bij het project Herijking bodemregelgeving;
  • advisering over aanpak van knelpunten en een lange termijn strategie voor regels voor toepassing van secundaire bouwstoffen;
  • advies bij herziening normstelsel bodem in relatie tot het toepassen van grond, baggerspecie en bouwstoffen in oppervlaktewater en de relatie met de Kaderrichtlijn Water;
  • advies over de aanstaande implementatie van de wijziging van de Kaderrichtlijn Water en Grondwaterrichtlijn;
  • advies over de aanpassing van regels voor toepassen van grond en baggerspecie in het kader van de dijkversterkingsopgave;
  • advies over de implementatie van de Europese bodemmonitoringsrichtlijn
  • advies en ondersteuning bij beleid en regelgeving rond de verondieping van diepe plassen;
  • advies bij vastlegging in en aanpassing van bodembeschermingsbeleid in wet- en regelgeving en ondersteunende documenten;
  • advies bij bodemkwaliteitsvraagstukken op basis van politieke actualiteit en Kamervragen.

Blijvend aandacht voor bodemkwaliteit

De basiskennis van de regels voor het grondverzet moet op peil blijven. Decentrale overheden zullen, mede met het oog op PFAS en andere niet genormeerde stoffen en verdere implementatie van de Omgevingswet, ook in 2025 onderhoud plegen aan hun lokale bodembeleid. Ook zullen zich nog nieuwe problemen voordoen. Denk aan de omgang met diffuse loodverontreinigingen in bodems, asbestonderzoeken in relatie tot puin en afval in de bodem en nieuwe verontreinigingen zoals PFAS of drugsdumpingen. We ondersteunen decentrale overheden vraag gestuurd bij het maken en actualiseren van lokaal beleid voor bijzondere vraagstukken en/of calamiteiten die zich in de uitvoeringspraktijk voordoen. De vraag naar ondersteuning heeft sinds 2024 een extra accent omdat veel overheden te maken krijgen met het instrumentarium van de Omgevingswet en daar ervaring mee gaan opdoen. 

Aan de slag met verbetermaatregelen Taskforce

De Taskforce versterking bodemstelsel heeft sinds 2021 gewerkt aan een plan van aanpak voor het doorvoeren van verbeteringen in het Kwalibo- stelsel.

Rijkswaterstaat Bodem en Ondergrond neemt deel aan het implementatieprogramma dat de meerjarige uitwerking van alle maatregelen coördineert. Een maatregel is dat IenW en ILT weer een stap vooruit zetten in de deelname aan colleges van deskundige en begeleidingscommissies van schemabeheerders. Rijkswaterstaat zal ook in 2025 namens IenW een groot deel van de uitvoering van deze maatregel op zich nemen. Afgelopen jaar is Rijkswaterstaat nadrukkelijk betrokken bij onder meer:

  • het opstellen van een leidraad voor normdocumenten;
  • uitvoering van het loket voor vragen over normdocumenten;
  • beleidsondersteuning bij de afweging de persoonsregistratie te laten vervallen en;
  • het herzien van de regelgeving rondom de afgifte van erkenningen.

De herziening van de regelgeving van met name hoofdstuk 2 van het Besluit bodemkwaliteit bevindt zich in een afrondende fase. Het voornemen is de wijziging van de regelgeving in 2025 af te ronden. Wij blijven deze herziening ondersteunen en ook de interne werkprocessen rond de afgifte van de erkenningen worden verder geoptimaliseerd. Daarnaast geven we input op het samenwerkingsprotocol, met name voor het onderdeel erkenningen. In 2025 zijn alle verbetermaatregelen geïmplementeerd dan wel overgedragen aan de beleidsafdeling van DGWB voor verdere uitwerking in de lijn. In 2025 wordt ingezet op actieve inbreng van het publieke belang bij de aanpassing van normdocumenten, die het hart vormen van de Kwalibo regels.

Overige taken

In het Platform Toezicht Bodem dragen we bij aan organisatie van een jaarlijkse Platformdag Toezicht Bodem. Dit doen we samen met de Inspectie Leefomgeving & Transport (ILT) en SIKB.

Voor de opgave`bodemkwaliteit en normdocumentcommissies’ hebben wij voor 2025 circa 5,4 +4,6 = 10,0 fte aan capaciteit gepland.