Preventie, beheer en sanering

Het bodemherstelbeleid heeft zich de afgelopen decennia vooral gericht op de sanering en het beheer van historische bodemverontreinigingen, waarbij de aandacht vooral uit is gegaan naar stoffen die al enkele decennia zijn genormeerd in de Nederlandse bodemregelgeving. De afgelopen jaren is er echter veel aandacht uitgegaan naar niet-genormeerde stoffen en in het bijzonder naar PFAS. PFAS blijkt alom aanwezig te zijn in de Nederlandse bodem en dat zorgt voor vraagstukken op het gebied van preventie (aanpak lozingen, uitfaseren van PFAS uit producten en productieprocessen), beheer (omgaan met diffuse verontreiniging bij grond- en baggerverzet) en sanering (aandachtlocaties zoals brandweeroefenlocaties). 

PFAS is heel mobiel en moeilijk afbreekbaar (persistent). Dit vraagt om nieuwe kennis op het gebied van saneringsaanpak en technieken. De verwachting is dat nieuwe saneringstechnieken waarmee PFAS uit het milieu verwijderd kan worden effectiever en efficiënter zullen worden. En dat deze technieken met interventies van de overheid sneller commercieel beschikbaar zullen zijn. Dat lukt het beste via intensieve samenwerking tussen overheid, kennisinstituten en bedrijfsleven. Het in te richten kennis- en innovatieprogramma PFAS sanering moet hierin gaan voorzien. Het Rijk gaat jaarlijks gedurende 5 jaar 2,2 miljoen Euro ter beschikking stellen voor de uitvoering van het kennis- en innovatieprogramma. De veronderstelling is dat de private sector jaarlijks 800.000 Euro bijdraagt.

Rijkswaterstaat afdeling Bodem en Ondergrond ondersteunt het Ministerie van IenW in het dossier PFAS en opkomende stoffen. In 2025 gaat het om de ondersteuning bij:

  • Het Kennis- en Innovatieprogramma PFAS in bodem en water;
  • Financiering en aanpak van aandacht locaties PFAS via de SPUK-regeling;
  • Deelname in het Programmateam PFAS;
  • Advies over handelingskader PFAS en wettelijke verankering;
  • Bijdragen aan internationale netwerk rond PFAS;
  • Nadere analyse van de eisen die de KRW en GWR stellen aan het toepassen van PFAS-houdende grond, baggerspecie en bouwstoffen en de    advisering over de omgang daarmee;
  • Advies over opzet van een monitoringsnetwerk in land en waterbodem voor opkomende stoffen en een algemene methodiek voor de omgang met grond en baggerspecie waarin niet-genormeerde stoffen worden aangetroffen;
  • Kennisontwikkeling en advisering over microplastics in de bodem.

Voor Opkomende stoffen en PFAS hebben wij voor 2025 circa 2,5 fte aan capaciteit gepland.