Omgevingswet: verandering van 180 graden?

Duidelijke kansen

Voor veel bedrijven in de markt is de Omgevingswet nog een black box, weet De Bruin. ‘Dat is op zich niet zo vreemd. De wet gaat pas in 2020 of 2021 in. En dan hebben organisaties nog tot 2029 de tijd om er aan te wennen. Wij zien als marktpartij duidelijke kansen en hebben ons er daarom al in verdiept.’ Hoe zit het met overheden? Moet Rijkswaterstaat zich nu ook storten op de nieuwe regelgeving voor gebiedsinrichting? De Bruin vindt van wel. ‘Medewerkers moeten in ieder geval weten dat de Omgevingswet er aan komt en wat de wet op hoofdlijnen inhoudt. Belangrijk, want de taak van Rijkswaterstaat kan binnen de Omgevingswet echt heel anders worden.’

Burgers dienen plannen in

Een belangrijke doelstelling is participatie bij de inrichting van de omgeving. De Bruin: ‘De overheid wil dat burgers en private ondernemingen zelf projecten kunnen voorstellen. Dat kan dus betekenen dat als een groep bedrijven het een goed idee vindt om een nieuw stuk snelweg aan te leggen, ze dit kunnen voorleggen. De gemeente toetst het idee.’

Wat doet Rijkswaterstaat?

Wat Rijkswaterstaat precies doet als een groep burgers met het idee voor een nieuwe weg komt, is nog diffuus. ‘De Omgevingswet beslaat meters papier. Maar veel is ook nog niet uitgekristalliseerd. De rol van Rijkswaterstaat is er 1 van. Ik kan me wel voorstellen dat gemeentes gebruikmaken van jullie infrastructurele kennis om burgerplannen te toetsen of te begeleiden. Uiteindelijk zul je dan wellicht zien dat de rol van de Rijkswaterstaat 180 graden draait: van opdrachtgever naar opdrachtnemer. Het is dus belangrijk dat Rijkswaterstaat zich daar op voorbereidt en nadenkt over zijn rol in de nieuwe Omgevingswet.’
 

Pilot om vlieguren te maken

Herman Heegstra is bij Rijkswaterstaat specialistisch adviseur binnen het programma Implementatie Omgevingswet. Hij vindt het prettig dat er naast aandacht voor de vervangingsopdracht ook ruimte is ingeruimd voor minder voor de hand liggende onderwerpen zoals de omgevingswet. Hij herkent dat de omgevingswet de manier waarop we werken gaat veranderen. Al dan niet via de marktpartijen waarmee we optrekken. ‘Zij zijn steeds meer ons verlengstuk. Van ons vraagt het een andere manier van werken, want als de vragen van burgers straks komen, dan moet we daar snel op kunnen reageren. Daar bezinnen we ons nu op, samen met de markt.’ Hij is blij dat er bij de workshop niet alleen gepraat werd, maar er ook duidelijke afspraken konden worden gemaakt. ‘Op de InfraTech-beurs in januari 2019 willen we met marktpartijen een pilot doorlopen waarbij we een project volgens de omgevingswet uitvoeren. Hoe gaat dat? Hoe werken we samen? Op welke blinde vlekken stuiten we? Je moet vlieguren maken om aan de nieuwe wet te wennen. Ik denk dat zo’n proef ons veel gaat brengen.’ Heegstra concludeert: ‘De omgevingswet biedt een pakket aan regels dat past bij deze tijd en de mondige burger. Bouwen we er een betere brug door? Nee, dat niet direct. Wel heeft die brug meer draagvlak onder burgers en dat moeten we toejuichen.’