Van programma naar netwerkteam

De Hoofdvaarweg Lemmer-Delfzijl is 118 km lang. Vanaf het IJsselmeer loopt de route via het Prinses Margrietkanaal, het Van Starkenborghkanaal en het Eemskanaal naar de Eems. De route verbindt de havens van Rotterdam en Amsterdam met Delfzijl, de Eemshaven en Noord-Duitsland. Vóór 2014 verliep het beheer van de vaarweg versnipperd via diverse overheden, waardoor een overkoepelende visie op de vaarweg niet mogelijk was. 

Programmaplan hele vaarroute

Rijkswaterstaat werd vanaf 2014 eigenaar van de hele vaarroute Lemmer-Delfzijl en nam vanaf 2018 het volledige beheer en onderhoud op zich. Dit was aanleiding voor een programmaplan voor het geheel. Ook was er behoefte aan een delta-analyse, een visie op het beheer en op de geplande investeringen en MIRT-studies. Alle ontwikkelingen maakten dat in de samenwerking met partners meer structuur nodig was. Binnen het programmaplan zijn de kaders voor HLD vastgesteld. Dit houdt in dat de vaarweg geschikter gemaakt wordt voor Vaarwegklasse Va. Met de programmatische aanpak en uitvoeringsstrategie nam Rijkswaterstaat zelf over het geheel verantwoordelijkheid en regie.

Terug naar de lijnorganisatie

Vanaf 2021 werd van de programmatische aanpak afgestapt. De uitvoering ging van het programmateam terug naar de reguliere organisatie, onder verantwoordelijkheid van het Netwerkteam HLD. Alle afdelingen binnen Rijkswaterstaat Noord-Nederland zijn vertegenwoordigd in dit netwerkteam. Hilda Bosma is hiervan de coördinator en vertelt hoe het team de aanpak naadloos overnam. “Een deel van het programma was al gerealiseerd, de programmamanager stopte en er was behoefte om in deze fase integraal te werken en te sturen vanuit de verschillende afdelingen. Omdat alle afdelingen aanschuiven in het Netwerkteam HLD, wordt informatie die de afdelingen overstijgt makkelijk uitgewisseld en komen dilemma’s op tafel. Samen werken we naar besluitvorming toe.”

Integraal werken binnen netwerkteam

In een netwerkteam is het volgens Hilda gemakkelijker om in de breedte samen te werken dan in een programmateam. Het bestaat uit onder meer een coördinerend omgevingsmanager, nautisch adviseur, strateeg en assetmanager. In zo’n netwerkteam lukt het beter om verder dan de eigen taken te kijken, naar bijvoorbeeld de samenhangende belangen. “Het is complexe materie, waarin je midden in een politieke omgeving opereert. Je hebt te maken met andere wegbeheerders, gebruikers, krappe middelen voor beheer en onderhoud, MIRT-projecten en Vervanging- en Renovatie (V&R)-projecten. Kansen en risico’s van Beheer & Onderhoud kunnen bijvoorbeeld ook in het desbetreffende project doorwerken. We merken dat het werken in een team, met daarin heel veel verschillende disciplines aan tafel, de lijntjes kort houdt. Dat maakt het makkelijker om integraal en vanuit het gezamenlijk belang te werken. We kunnen elkaar helpen en versterken.” 

Gezamenlijk belang

Als voorbeeld van problematiek die de afdelingen overstijgt noemt Hilda de brug van Kootstertille. Voor deze brug bleek een aslastbeperking onvermijdelijk. De brug is bedoeld voor zwaar verkeer. "Daarom viel de constatering dat juist zwaargewichten geweerd moesten worden rauw op ons dak. Ook voor de omgeving was het een bittere pil. Binnen het netwerkteam zochten we daarom naar oplossingen. Onze heldere  conclusie was dat een nieuwe brug de enige oplossing was." Andere bruggen gingen daarom ‘on hold’ om dit financieel mogelijk te maken. Hilda: “Om uit te kunnen met de budgetten moesten er keuzes gemaakt worden. Bij het prioriteren keken we naar de staat van de bruggen én de verschillende belangen van de omgeving en gebruikers. Om die reden is de vervanging van deze brug naar voren getrokken. Het functioneren van het hele traject was namelijk een gezamenlijk belang.” 

Hilda Bosma
Voorzitter Netwerkteam HLD 
Hoofdvaarweg Lemmer-Delfzijl