De Omgevingswet vraagt om een andere betrokkenheid van de omgeving in planvormingsprojecten. Nu al werken projectteams in de geest van de nieuwe wet. Om te leren van de successen die er al zijn organiseerden Rijkswaterstaat, Tauw, Movares en gemeente Rotterdam vanuit de Stichting de Bouwcampus de prijsvraag De Gouden Sleutel naar de Omgevingswet. Als winnaar kwam het project ‘Diever op Dreef’, in de Drentse gemeente Westerveld uit de bus.
Wat verandert er onder de Omgevingswet?
Bij de invoering van de Omgevingswet vervangt de projectprocedure het huidige Tracébesluit met stappenschema. De projectprocedure komt óók in de plaats van het Projectplan Waterwet en het Rijksinpassingsplan. De initiatiefnemer start in deze nieuwe procedure met de kennisgeving van de voorgenomen verkenning, daarna volgt het ingevulde participatiedocument, het voorkeursbesluit en tot slot het projectbesluit. Voor participatie betekent dit dat alle initiatiefnemers verplicht zijn vooraf aan te geven hoe zij andere omgevingspartijen en omwonenden gaan betrekken bij de ontwikkelingen. De initiatiefnemer is bovendien verplicht om alle alternatieven die vanuit de participatie worden aangedragen serieus te bekijken. Blijken deze kansrijk te zijn, dan moet de initiatiefnemer ze op zijn eigen kosten nader onderzoeken.
‘Diever op Dreef’ is een klein project. ‘Maar’, zegt Robert van Winden, die vanuit Rijkswaterstaat betrokken is bij de prijsvraag van Stichting de Bouwcampus, ‘het gaat er niet om of een project groot of klein is. Juist kleine projecten met een beperkt budget kunnen door hun omvang experimenteren met een vernieuwende aanpak.’ Het idee van de 4 samenwerkende partijen binnen de Bouwcampus is om innovaties ook te stimuleren door te benadrukken wat er nu al goed gaat in projecten. ‘Projecten in het zonnetje zetten, werkt beter dan steeds maar roepen dat we moeten veranderen.’
Het project ‘Diever op Dreef’ viel bij de jury op door de integrale aanpak van de herinrichting van 2 brinken en het dorpscentrum. Het doel is om het dorp aantrekkelijker te maken voor bewoners, recreanten en toeristen. In de plannen wordt het centrum autoluw en wordt ingespeeld op klimaatverandering.
Virtual reality
Een projectgroep van vertegenwoordigers van het dorp was verantwoordelijk voor de ontwerpkeuzes. Ingenieursbureau Tauw ondersteunde dit participatieproces met verbindende ontwerpkwaliteiten en nieuwe technologieën, zoals virtual reality. De gemeente voert de inbreng van omgevingspartijen vervolgens daadwerkelijk uit.
In het gezamenlijk streven naar een beleefbare ‘wow-factor’ ging de gemeente een samenwerking aan met de Stichting Diever, Village of Shakespeare en diverse kunstenaars. In de houding van de gemeente valt op dat regels, gebruiken en andere belemmeringen niet als beletsel werden gezien.
Goed voorbeeld Rijkswaterstaat
Robert van Winden vindt de laagdrempelige manier waarop in Diever met de omgeving is opgetrokken echt een aanrader, óók voor grote projecten. ‘Wat je hier ziet is dat de afstand tussen initiatiefnemer, participanten, insprekers en andere betrokken heel klein is. Voor Rijkswaterstaat blijkt die afstand telkens weer moeilijk te overbruggen. Toch hebben ook wij goede voorbeelden. Bij de Blankenburgverbinding (inzending van Rijkswaterstaat voor de Gouden Sleutel) lukte het om mensen op een gelijkwaardig niveau mee te laten denken over hoe het wegontwerp er zou moeten uitzien. Maar het moet nog beter. Die afstandelijkheid die vroeger gewoon was, daar moeten we echt vanaf bij Rijkswaterstaat.’
Meer informatie: Robert.van.Winden@rws.nl tel. 06 53 21 61 48
