Bij de verbreding A6 Almere Lelystad is duurzaamheid onderdeel van de plannen. En dat zonder extra financiële middelen. Een aantal duurzaamheidsmaatregelen komt goed uit de verf. Planstudiemanager Jan Kolvoort vertelt over de ervaringen met circulariteit, duurzame mobiliteit, klimaat en meekoppelkansen.
Van meet af aan is duurzaamheid een belangrijk onderdeel voor de verbreding A6. De opdracht geeft hiervoor wel de richting aan, maar extra geld is niet beschikbaar. De duurzaamheidsmaatregelen moeten daarom vooral voortkomen uit de samenwerkingen in de regio. Deze kansen komen inmiddels van de grond.
Pilot zonne-energie
De pilot zonne-energie langs de A6 op initiatief van het Ministerie van EZ is een opvallend resultaat. Een deel van de A6 is hiervoor aangewezen als pilot. Een afzonderlijke projectgroep ontwikkelt dit onderdeel. Planstudiemanager Jan Kolvoort vindt het loskoppelen van het wegenproject en het energieproject een goede stap. ‘Door de pilot zonne-energie pas ná de verbreding uit te voeren voorkomen we een tijdsklem. Het Tracébesluit loopt daardoor geen vertraging op.’
Omdat er geen eigen budget is voor de uitvoering van de pilot vraagt de projectgroep hiervan aan de markt om middels een veiling te investeren in zonnepanelen. Jan Kolvoort: ‘Energieopwekkende partijen kunnen dan een concessie krijgen voor het winnen van energie en vervolgens de opbrengsten ontvangen.’ Het energieproject wordt uitgevoerd na oplevering van de verbrede weg. In de tussentijd kan dan het elektriciteitsnetwerk in Flevoland ook opgewaardeerd zijn. Dit is nu namelijk nog niet toegerust op een groot energieproject.
Duurzaamheid in de opdracht A6 Almere - Lelystad
1. Mogelijkheden voor zonne-energie op RWS-areaal.
2. Smart mobility met omgevingspartijen.
3. Meekoppelkansen voor werkzaamheden.
Kansen
Ook binnen het wegverbredingsproject worden kansen voor duurzaamheid ingevuld. Het lijkt het erop dat de benodigde grond uit het gebied zelf kan komen. Dit is dus een goede invulling voor het thema circulariteit. Het project A6 haakt verder aan bij regionale overheden voor andere duurzaamheidsinitiatieven. Zo neemt de provincie Flevoland het voortouw bij voorzieningen voor smart mobility. Eisen van het waterschap voor een grotere opvangcapaciteit worden overgenomen in het OTB.
Jan Kolvoort vindt het jammer dat er weinig middelen beschikbaar zijn. Hij ziet de mogelijkheden van voorinvesteringen. ‘Veel investeringen verdienen zich op termijn terug op de levenscyclus van trajecten. Door met voorinvesteringen te werken zouden we echt meters kunnen maken met duurzaamheidsontwikkelingen. Ik pleit daarom voor een levenscyclusbenadering, waarbij middelen voor nieuwe aanleg en voor beheer en onderhoud worden gecombineerd.’
Polderlandschap
Enkele duurzaamheidsthema’s zijn op de A6 minder van toepassing. Zo is er weinig aanleiding om het thema Gezonde leefomgeving op te pakken. In Flevoland is namelijk geen wettelijke noodzaak voor maatregelen om de luchtkwaliteit te verbeteren. Bovendien zijn er nauwelijks omwonenden in het polderlandschap. Desondanks praat het projectmanagement regelmatig met de regionale overheden over deze onderwerpen en over andere mogelijke meekoppelkansen.
In een ‘kansenboek’ zijn 30 van deze meekoppelkansen verzameld en vastgelegd in een Kansenboek. Volgens Jan Kolvoort worden deze ideeën tijdens het project steeds tegen het licht gehouden. ‘Sommige ideeën zijn te vroeg of er is geen geld voor, maar we nemen ze heel serieus en bespreken ze van tijd tot tijd om te kijken of ze alsnog opgepakt kunnen worden.’
Meer informatie: Jan.Kolvoort@rws.nl tel. 06 51 38 01 31
3 duurzaamheidsthema’s bij de A6
1. Bouwen met tweedehands materialen
Voor de aanleg van de wegverbreding kijkt Rijkswaterstaat uit naar materialen uit het gebied. Zo blijkt er een goede kans voor hergebruik van zand dat bij Staatsbosbeheer vrijkomt bij hun aanleg van nieuwe natte gebieden in de Oostvaardersplassen. Dit levert een grote besparing op vervoersbewegingen op. Daarnaast zoekt de projectorganisatie naar een tweedehands voetbrug voor het verbinden van 2 verzorgingsplaatsen aan weerszijden van de weg. Voor andere nieuwe kunstwerken gaat een sterke voorkeur uit naar herbruikbare materialen.
2. Duurzame mobiliteit
Het project A6 heeft zelf geen doelstelling voor duurzame mobiliteit, maar de provincie Flevoland vraagt op dit onderwerp wel medewerking voor eigen initiatieven om samen met marktpartijen op te pakken. De provincie denkt aan proeven met zelfrijdende auto’s op de A6 en vraagt daarom om bij de wegverbreding mantelbuizen in het wegdek mee te nemen. Deze buizen kunnen gebruikt worden voor kabels en leiding om op termijn interactie tussen wegkantsystemen en voertuigen mogelijk te maken. De kosten hiervan zijn gering.
3. CO2-reductie in het contract
Het project A6 grijpt kansen om CO2 te reduceren zo veel mogelijk aan. Een contract biedt hiervoor beperkt mogelijkheden. Zo wordt door toepassing van Dubo-calc minder CO2 uitgestoten. Dwingend voorschrijven kan niet, maar via bijvoorbeeld de EMVI-uitvraag kan de projectorganisatie de aannemer wel stimuleren om het energieverbruik en CO2-uitstoot tijdens de aanleg tot een minimum te beperken.
