Bij de planvorming en uitvoering van de A16 Rotterdam staat duurzaamheid hoog op de agenda. Dit wordt gezien, want onlangs werd het project onderscheiden met een 'Duurzame Parel'. ‘Een mooie opsteker’, aldus een trotse Stefan van der Voorn, contractmanager van het project A16 Rotterdam.
Een Duurzame Parel wordt uitgereikt aan een opdrachtgever-opdrachtnemerscombinatie die in een project meer dan gemiddelde aandacht heeft besteed aan het toepassen van de zogenaamde Aanpak Duurzaam GWW. In de aanbesteding van het project A16 Rotterdam was duurzaamheid een van de 3 hoofdcriteria; dit criterium telde voor een kwart mee in de Economisch Meest Voordelige Inschrijving (EMVI) scores. Daarbij werd gelet op materiaalgebruik, energieverbruik, de CO2-prestatieladder en geluidsreductie.
Energieneutraal
Bouwcombinatie De Groene Boog bood in haar aanbesteding een energieneutrale weg en tunnel, inclusief zonnevelden en gelijkstroom. ‘De toepassing van gelijkstroom in de tunnel – wat nog nooit eerder is gedaan – kan een enorme efficiëntie opleveren’, legt Hein Versteegen, directeur van De Groene Boog uit. ‘Alle apparatuur in een tunnel maakt gebruik van gelijkstroom, terwijl het elektriciteitsnet wisselstroom aanlevert. De converters die normaal gesproken nodig zijn om die energie om te zetten, leiden tot storingen en verspillen veel energie. Dat is straks dus niet meer nodig.’ Ook andere maatregelen, zoals het beperken van de intensiteit van de verlichting en een reflecterende coating op de wanden, zorgen voor energiebesparing. De energie die nodig is, wordt duurzaam opgewekt met zonnepanelen. Versteegen: ‘We bekijken ook of we het verschil tussen opwekken en verbruik kunnen opslaan. Als dat lukt, zijn we een groot deel van het jaar, of misschien zelfs het hele jaar, actief zonder gebruik te maken van het energienetwerk. Dat zou fantastisch zijn.’
‘Gaandeweg het proces kom je zaken tegen die in de praktijk anders en beter kunnen’
Onderweg verbeteren
In de aanbesteding en het ontwerpproces is een groot deel van de duurzame uitgangspunten al vastgelegd, maar ook in de uitvoeringsfase is ruimte gereserveerd voor innovaties en verbetering. Contractmanager Stefan van der Voorn van Rijkswaterstaat: ‘Gaandeweg het proces kom je zaken tegen die in de praktijk anders en beter kunnen. Zo bekijken we hoe we het lichtregime in de tunnel kunnen optimaliseren. Ook hebben we inmiddels nog duurzamere oplossingen bedacht voor de energieopslag.’ Om op deze kansen in te kunnen spelen, heeft De Groene Boog in de aanbesteding al geld gereserveerd in de vorm van een zogenaamd EMVU-fonds: Economisch Meest Voordelige Uitvoering. Versteegen: ‘Op deze manier kunnen we onderweg samen met Rijkswaterstaat op zoek naar verbetering en optimalisatie van innovaties.’
Project A16 Rotterdam
Een nieuwe 11 km lange, energieneutrale rijksweg verbindt in 2024 de A16 ter hoogte van het Terbregseplein met de A13 bij Rotterdam The Hague Airport. Het project A16 Rotterdam wordt uitgevoerd door bouwcombinatie De Groene Boog, die bestaat uit BESIX, Dura Vermeer, Van Oord, Rebbel, John Laing en TBI-bedrijven Croonwolter&dros en Mobilis. Het contract omvat het ontwerp, de bouw, de financiering van het project en 20 jaar onderhoud.
‘Je moet bewust nadenken over hoe je samenwerking binnen zo’n groot project vormgeeft’
Samenwerking als sleutelfactor
Zo’n intensieve en langdurige samenwerking met verschillende mensen en bedrijven vraagt veel aandacht van alle betrokkenen. ‘Binnen enkele maanden heb je een nieuw bedrijf staan met 600 medewerkers die het samen moeten gaan doen’, legt Van der Voorn uit. ‘Dat vraagt om hele goede communicatie en samenwerking.’ Kort nadat het contract is getekend, zijn alle partijen daarom bij elkaar in een gebouw gaan zitten. Een half jaar geleden is ook het samenwerkingsprogramma ‘A16 verbindt’ gestart. Daarin krijgen verschillende groepen – van management tot werkvloer – van een externe partner ondersteuning bij het samenwerken. Ze gaan in gesprek over wat goed gaat, wat beter moet en waar blokkades zitten. ‘Op deze manier investeren we echt tijd in elkaar en in het proces’, aldus Van der Voorn. Ook is afgelopen maand een interne app gelanceerd om alle medewerkers goed te informeren. ‘Zo kreeg ik laatst een update dat er tijdens de Week van de Techniek 160 leerlingen in onze Expo A16 waren, inclusief een vlogje met een impressie. Heel leuk, en het werkt verbindend voor alle betrokkenen.’
Ruimte creëren
Van der Voorn zou iedereen adviseren om zo vroeg mogelijk in het proces al ruimte te creëren voor samenwerking en communicatie. ‘Je moet bewust nadenken over hoe je samenwerking binnen zo’n groot project vormgeeft. En zorg ook dat daar tijd en geld voor beschikbaar is.’ Hetzelfde leerpunt geldt op het gebied van innovatie en duurzaamheid, besluit Versteegen. ‘Als je wilt dat de markt met je blijft meedenken en innoveren, moet je daar in de aanbesteding al ruimte voor reserveren. Dit zijn duurzame investeringen die het eindresultaat zeker ten goede komen.’
Meer weten over het project A16 Rotterdam? Bekijk de video over het project.
