Innovation Expo brengt waterinnovaties in stroomversnelling
Hoe maak je van Nederland – als Sustainable Urban Delta: een ‘stad’ in een delta – de groenste stad ter wereld? Die vraag wil een netwerk van ondernemers, beleidsmakers, wetenschappers en initiatiefrijke burgers beantwoorden. Tijdens de Innovation Expo op 14 april 2016 verzamelen zij zich op en rondom het IJ. Daar worden innovaties getoond die ons land klaarstomen voor een duurzame toekomst. Ook de laatste ontwikkelingen op watergebied die hieraan bijdragen, zijn te zien.
Foto EYE Filmmuseum: ©Iwan Baan
Rijkswaterstaat wil innovatie stimuleren én faciliteren. We geven innovaties graag een duwtje in de goede richting door ze een podium te bieden op de Innovation Expo. We selecteren geschikte innovaties, koppelen deze aan elkaar en helpen deelnemers aan de expo om hun technologische of sociale doorbraken zo goed mogelijk in de spotlights te zetten.
Voor de inrichting van het Waterplein werken we samen met Brenda Koopman, strategisch adviseur bij het waterschap Vechtstromen. Zij coördineert een werkgroep met daarin Rijkswaterstaat, de topsector Water, de Unie van Waterschappen, Nederland Maritiem Land en Netherlands Water Partnership. Samen zorgen zij dat er straks een gevarieerd aanbod aan waterinnovaties te zien is op de Innovation Expo.
Wat is een Sustainable Urban Delta?
‘Nederland is een stedelijke delta waar zowel waterveiligheid als droogte een rol speelt. Door klimaatverandering heeft ons land te maken met langere periodes van droogte. Maar ook met hoosbuien die juist weer wateroverlast veroorzaken. Deze problemen kunnen opgelost worden door de spaarzame ruimte in ons land goed te benutten: door duurzame verbindingen te maken tussen water, klimaat, leefbaarheid en ruimtelijke kwaliteit. Zo wordt Nederland een Sustainable Urban Delta.’
Wat is het doel van het Waterplein?
‘Op het Waterplein willen de topsector Water, de waterschappen en Rijkswaterstaat de laatste ontwikkelingen op watergebied laten zien. Dat doen we aan de hand van een aantal thema’s waarbij duurzame waterinnovaties een rol spelen, zoals energieopwekking, waterveiligheid, voedselproductie en transport.’
Wat betekenen waterinnovaties voor een duurzame, stedelijke delta?
‘Het getij kan bijvoorbeeld worden ingezet om groene energie te produceren. Tegelijkertijd werken we er hard aan om grote delen van ons land te beschermen tegen hoogwater. Ook dat kan op vernieuwende manieren. Denk aan het programma Ruimte voor de Rivier. Door rivieren meer ruimte geven, gaan de waterstanden omlaag. En neemt de kans op overstromingen af.’
Hoe verliep de samenwerking bij de inrichting van het plein?
'In de werkgroep hebben we geïnventariseerd welke waterinnovaties bijdragen aan de Sustainable Urban Delta. Daarna hebben we onderzocht wat dé eyecatchers en publiekstrekkers zijn die duidelijk laten zien hoe de watersector samenwerkt aan innovaties. Waardoor partijen uit de gouden driehoek – overheid, kennisinstellingen, markt – én burgers hierbij willen en kunnen aanhaken. Dat leverde een lijst van innovaties op die we verdeeld hebben onder de werkgroepleden. Zij hebben geregeld dat de innovaties straks op een aansprekende manier te zien zijn op het Waterplein. Ook hebben we naar heel praktische dingen gekeken. Wat zet je waar neer, hoeveel vierkante meters heeft iedereen nodig, en hoeveel stopcontacten?’
Hoe bepaal je welke innovaties een podium krijgen?
‘Belangrijk is dat er een goede mix is tussen technische en sociale innovaties. Dus enerzijds vondsten als multifunctionele waterkeringen in het Hoogwaterbeschermingsprogramma, elektrische rondvaartboten of drijvende zonnepanelen. Maar aan de andere kant ook innovaties waarbij het meer gaat om nieuwe manieren van denken. Zo worden verschillende beleidsterreinen met elkaar verbonden om de “KlimaatActieve Stad” (KAS) te ontwikkelen: een stad die klaar is voor klimaatverandering. Tijdens een bijeenkomst op de expo – Proeftuin Nederland van Morgen – wordt aandacht besteed aan dit onderwerp.’
Kun je een tipje van de sluier oplichten over het Waterplein?
‘Het Waterplein zit op de kade van het IJ. Op het water varen elektrische rondvaartboten en zijn drijvende zonnepanelen te zien. Ook geven we een impressie van de Marker Wadden, een nieuw aan te leggen eilandengroep in het Markermeer. Echt een project waarvan we verwachten dat het ook op internationale aandacht kan rekenen.’
Zijn waterinnovaties een exportproduct voor Nederland?
‘Heel veel organisaties zijn dagelijks hard aan het werk om te zorgen voor schoon water, hoogwater tegen te houden of verdroging tegen te gaan. Daar bedenken we steeds weer efficiëntere en duurzamere manieren voor. Mensen beseffen vaak niet hoe goed we dat hebben geregeld in ons land. In Nederland lopen we echt voorop op het gebied van watermanagement. Onze manier van geïntegreerd werken – waarbij we rekening houden met allerlei facetten, zoals duurzaamheid en leefbaarheid – kunnen we dus inderdaad exporteren naar het buitenland.
‘Meer zichtbaarheid voor de Nederlandse watermanagementaanpak heeft veel voordelen. Bedrijven kunnen hun producten of integrale oplossingen hierdoor natuurlijk beter aan de man brengen. Daarnaast leren we, door internationaler te opereren, meteen wat er wereldwijd gebeurt op het gebied van waterinnovaties. Met deze kennis kunnen we onze eigen aanpak weer verbeteren.’
Wat hoop je dat de Innovation Expo gaat opleveren voor de watersector?
‘Het zou mooi als partijen in en rondom de watersector elkaar straks nóg beter gaan vinden dan nu al het geval is. En nog meer gaan samenwerken aan waterinnovaties. Waardoor we waterinnovaties met de kennis en kunde uit de gouden driehoek naar een hoger plan kunnen tillen.’
