Een klimaatbestendig Nederland in 2050

Een klimaatbestendig Nederland in 2050. Het doel dat de gezamenlijke overheden hebben onderstreept in het Deltaplan Ruimtelijke adaptatie in 2017 om te anticiperen op de voorspelde klimaatverandering. Hierin zijn stevige stappen gezet. ‘Nu Voor Later’ zet de toon voor de uitvoering van het Deltaprogramma 2024. Het natuurlijke bodem- en watersysteem wordt vanuit de Beleidsbrief ‘Water en Bodem sturend’ vanuit het belang van klimaatadaptatie leidend in de ruimtelijke inrichting van Nederland en de basis voor maatregelen. Bodemdaling wordt als tegenhanger van zeespiegelstijging als een van de meest complexe bodemopgave van dit moment meegenomen en helpen we mee met het zorgen en borgen van een stevige kennisbasis. De combinatie van thema’s als een vitale klimaatbestendige bodem, bodemdaling, betere 4D ordening van de ondergrond, beschikbaarheid grondwater van goede kwaliteit, bodemherstel en minder afgraven en verstoren en duurzamer hergebruik is voor klimaatadaptatie essentieel en krijgt via het nieuwe programma Bodem, Ondergrond en Grondwater in 2024 een nieuwe impuls ter uitwerking van ‘Water en Bodem sturend’.

Al sinds 2014 is Rijkswaterstaat afdeling Bodem en Ondergrond actief op klimaatadaptatie. In 2024 gaan we door met bijdragen in de uitwerking van het Focuspunt Klimaatadaptatie en de betekenis van Water en Bodem Sturend voor Rijkswaterstaat zelf, waarbij doelen en kaders voor het hoofwegen- en vaarwegennet worden geformuleerd en de relatie met de omgeving centraal staat. Maar ook overzee zijn we actief met ondersteuning van de Klimaatagenda van Caribisch Nederland.

Ondersteuning Deltaplan Ruimtelijke Adaptatie en Agrarisch Waterbeheer

  • De ondersteuning van het Deltaprogramma Ruimtelijke adaptatie staat centraal in het faciliteren van Rijk en regionale overheden om Nederland klimaatbestendig te maken. In 2024 blijven we helpen we om de Impulsregeling Klimaatadaptatie (200 miljoen Euro) goed uit te voeren. Daarnaast ondersteunen we DGWB bij de uitvoering van de impulsregeling in kader van het Deltaplan Agrarisch Waterbeheer. We bouwen verder aan de benodigde kennisbasis in een breed scala aan onderzoeksprojecten met andere overheden, kennisinstituten en adviesbureaus. We vertalen beleid en kennis naar de praktijk met het stimuleren van goede standaarden via het Overleg Standaarden Klimaatadaptatie (OSKA). 
  • Met onze ruime ervaring en kennis uit de praktijk ondersteunen we DGWB met het opstellen van klimaatadaptatiedoelen, de uitvoeren van monitoring en het verbinden van alle kennis met de uitvoeringspraktijk.

Impulsregeling Klimaatadaptatie

Rijkswaterstaat Bodem en Ondergrond voert de Impulsregeling Klimaatadaptatie uit om in totaal 600 miljoen euro aan Impulsgelden uit het Bestuursakkoord Klimaatadaptatie van Rijk en regio doelmatig in te zetten. 2023 was het derde en laatste jaar waarin overheden een bijdrage konden aanvragen om maatregelen te nemen in de openbare ruimte om beter bestand te zijn tegen het veranderende klimaat. In 2024 voeren we laatste beoordelingen uit, financieel management en aanpassingen die tot 2027 mogen plaatsvinden.

Impulsregeling Deltaplan Agrarisch Waterbeheer

Rijkswaterstaat Bodem en Ondergrond heeft samen met DGWB de Impulsregeling Deltaplan Agrarisch Waterbeheer (DAW) opgesteld en voert deze momenteel uit. Het DAW is een bestaand programma waarin de agrarische sector stappen neemt om te zorgen voor schoon en voldoende zoetwater en voor goed bodembeheer. Het DAW is een initiatief van LTO Nederland, de Unie van Waterschappen, Ministeries van Infrastructuur en Water en Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en Rijksdienst voor Ondernemend Nederland. Provincies en het Kadaster zijn belangrijke partners in dit programma. Om de uitvoering van de gebiedsdocumenten agrarische wateropgaven te versnellen stelt het rijk 21 miljoen beschikbaar via een Impulsregeling.

Focuspunt Klimaatadaptatie

We werken net als voorgaande jaren binnen Rijkswaterstaat mee met het klimaatbestendig maken van het areaal van Rijkswaterstaat en brengen onze bodem- en grondwaterkennis actief in. Gezien het belang van klimaatadaptatie wordt dit kracht bijgezet in de doorwerking van het Focuspunt Klimaatadaptatie waarin Rijkswaterstaat zich richt op het behalen van concrete doelen in 2030 vanuit zicht op de lange termijn. Belangrijke pijlers hierin zijn het concreter maken en vaststellen van deze doelen, het fysiek ruimte maken in en voor onze netwerken voor klimaatadaptatie en het borgen van klimaatbestendig handelen in de organisatie. Dit in samenwerking met onze partners en uitwerking gevend aan het beleid ‘Water en Bodem sturend’. Ons werk om de kennis voor iedereen inzichtelijk te maken wordt gecontinueerd via de Rijkswaterstaat Klimaateffectatlas .

Onze inzet voor 'Klimaatadaptatie en Agrarisch Waterbeheer in 2024' is circa 2,7 fte.