Minder verkeershinder, lagere kosten en minder belasting voor het milieu. Dat zijn de doelstellingen van Infravation, een samenwerkingsverband van wegbeheerders uit 9 Europese landen, de VS en Israël. De 9 projecten die in 2015 zijn gestart, zijn inmiddels in de testfase beland. Tijd om de balans op te maken: zien we het resultaat van deze projecten straks op onze rijkswegen? 

Infravation gaat over vraagstukken waar veel beheerders mee zitten. Denk aan het duurzaam maken van onze infrastructuur of het steeds sneller kunnen repareren van gebreken. Het samenwerkingsverband is gestart om veelbelovende innovaties in aanleg en onderhoud in een stroomversnelling te brengen, en dat is gelukt. Dit jaar staan er in verschillende landen, waaronder Nederland, praktijkdemonstraties op het programma. Rijkswaterstaat kijkt nauwlettend mee. Een greep uit de kanshebbers voor implementatie: het duurzame asfaltbindmiddel van BioRePavation, bruggen opknappen met kunststof van SUREbridge en het zelfherstellende asfalt van HEALROAD.

BioRePavation: duurzaam asfalt van restproducten

Het project BioRePavation zou onze wegen zomaar drastisch kunnen veranderen. Asfalt wordt op dit moment gemaakt met het bindmiddel bitumen – afkomstig uit het raffineren van aardolie. Maar deze stof blijkt grotendeels vervangen te kunnen worden door een duurzaam alternatief: biobased bindmiddelen. Max von Devivere, Business Development Manager Paving & Roofing bij Kraton: ‘Zoals SYLVAROAD RP1000 Performance Additive. Dit wordt gemaakt van tall-olie en hars: natuurlijke bijproducten van de papierindustrie. Het mooie is dat deze grondstoffen altijd beschikbaar zijn, in tegenstelling tot bitumen. Papierproducenten herplanten de bomen die ze kappen immers.’

Begin juli is het asfalt met biobased bindmiddel gedemonstreerd in het Franse Nantes. Ieder wiel is in gewicht gelijk aan een vrachtwagenwiel. De komende maanden wordt het asfalt getest op spoor- en scheurvorming.

Het natuurlijke bindmiddel heeft nóg een welkome eigenschap, ontdekte Kraton in haar laboratorium. ‘Door ons bindmiddel toe te voegen aan verouderd bitumen, herstellen de visco-elastische eigenschappen inhet wegdek. Door oud asfalt op deze manier te verjongen, is meer hergebruik mogelijk.’

Kraton is nu met het Innovation Test Center van Rijkswaterstaat in gesprek over een grootschalige pilot op de Nederlandse snelwegen. ‘De vooruitzichten zijn goed. Recent is er in Zwitserland een project gedaan waarbij er over een afstand van 10 km wel 90% oud asfalt in een onderlaag hebben hergebruikt. En recent is een Duitsland 3 km steenmastiekasfalt ingebouwd met 70% hergebruikt materiaal. Juist omdat Rijkswaterstaat betrokken is bij Infravation, zou het mooi zijn als we dit product ook naar Nederland kunnen halen.’

SUREbridge: kunststof als pleister voor betonschade

De meeste betonnen verkeersbruggen in ons land dateren van net voor en na de Tweede Wereldoorlog. Enkele decennia later komt betonschade steeds vaker voor en is een oplossing nodig voor het toegenomen en zwaardere verkeer. Slopen? Niet als het aan SUREbridge ligt. ‘Door de bovenste laag beton te verwijderen en een lichtgewicht vezel versterkte kunststof op het wegdek te lijmen, kan een constructie er weer jaren tegenaan’, legt Rijkswaterstaatadviseur Markt en Innovatie Ed Berendsen uit. ‘Dit idee is in Nederland bedacht, maar het probleem speelt bijvoorbeeld ook in Duitsland, waar veel bruggen het einde van hun levensduur hebben bereikt’,

‘Bij Rijkswaterstaat zijn we al een versnellingstraject gestart rondom vezel versterkte kunststof. SUREbridge is daar een mooie aanvulling op. Het is een snelle manier van renoveren, die relatief weinig hinder oplevert voor de weggebruiker. Op dit moment willen we 2 opties onderzoeken: het versterken van betonnen verkeersbruggen en/of viaducten met betonrot, of het opknappen van de vele stalen boogbruggen met betonnen dek. Dit willen we graag uitwerken in cases in de regio, bij wegbeheerders of gemeenten.’

Oud wegdek kan weer jaren mee door de bovenste laag beton te verwijderen en te vervangen door een vezelversterkt kunststof dek.

HEALROAD: zelfherstellend asfalt op inductie

Een ander kansrijk asfaltidee is het zelfherstellende asfalt HEALROAD. Deze techniek werkt via inductie: door metaaldeeltjes toe te voegen aan het asfalt, is het mogelijk het wegdek te verhitten. Het bitumen smelt en vult vervolgens de scheurtjes die door de jaren heen zijn ontstaan. ‘Deze techniek is voor veel beleidsdoelen van Rijkswaterstaat heel nuttig’, zegt Rob Hofman, adviseur Wegen en Geotechniek bij Rijkswaterstaat. ‘In plaats van asfalt te vervangen, hoeft er straks alleen een "inductiewagen" overheen te rijden. Dat betekent dat Rijkswaterstaat minder hinder voor het verkeer, minder handelingen, minder materiaalgebruik en minder CO2-uitstoot. Daarbij zij het ook nog eens goedkoper moeten uitpakken.’

Eind oktober wordt het zelfherstellend asfalt getest in Keulen. Net als bij BioRePavation wordt een vrachtwagensimulator gebruikt om de werking van het asfalt te testen. ‘Deze installatie draait 24/7 rondjes, ongeveer een half jaar lang. Op basis van de resultaten van die proef kijken we in het voorjaar hoe we HEALROAD bij Rijkswaterstaat kunnen testen. Daarvoor denken we in eerste instantie aan asfalt voor het herstellen van voegovergangen.’

En of het “inductie-asfalt” van HEALROAD ook samengaat met de biobased technieken van BioRePavation? Hofman: ‘Dat zou zeker een volgende stap kunnen zijn. We blijven aan asfalt sleutelen. Asfalt begint langzaam van lowtech steeds meer hightech te worden.’

Ook in dit magazine