De Delta Rhine Corridor (DRC) is een initiatief voor een bundel ondergrondse buisleidingen en gelijkstroomverbindingen tussen de haven van Rotterdam, via Moerdijk naar Chemelot en Noordrijn-Westfalen. “Alles is nieuw aan deze corridor. Ook de effectbeschrijving wordt een puzzel,” verwacht Joël van der Beek van Rijkswaterstaat.
Versterking van de economische en strategische positie van de industriegebieden
Met de aanleg van Delta Rhine Corridor wordt niet alleen verduurzaming, maar ook een versteviging van economische concurrentieposities verwezenlijkt. Voor het Havenbedrijf Rotterdam biedt de Delta Rhine Corridor kansen om zich te ontwikkelen tot waterstof-hub van Noordwest-Europa en om grootschalig in te zetten op de import en het kraken van ammoniak. Ook het haven- en industriegebied van Moerdijk en het chemische industriecomplex in Chemelot in Zuid-Limburg kunnen mede door de komst van de DRC groeien. En tot slot ontstaat er een belangrijke verbinding tussen Nederland en Duitsland.
Nieuwe oplossingen
Ondergrondse buisleidingen en kabels zijn de komende jaren hard nodig voor internationaal vervoer van grondstoffen en energie. De ruimte die nodig is voor de energietransitie vraagt namelijk om nieuwe oplossingen. Joël van der Beek is als adviseur buisleidingen betrokken bij dit initiatief. De rijksoverheid moet namelijk zorgen voor de kaders en randvoorwaarden voor de aanleg van de buizen en kabels. Gasunie bereidt als initiatiefnemer de ruimtelijke inpassing en vergunningsaanvragen voor, mede namens een consortium van Duitse en Nederlandse bedrijven dat de buisleidingen wil gaan gebruiken. TenneT sluit ook aan in het DRC-project, nu de kabels worden meegenomen in de scope. Het is pionieren, merkt Joël. “Met veel energie en passie leggen we straks in een vol landschap een verbinding aan om nagenoeg emissieloos stoffen en energie te vervoeren.” Het project DRC is opgenomen in het Meerjarenprogramma Infrastructuur Energie en Klimaat (MIEK). Realisatie zal volgens de huidige planning plaatsvinden tussen 2028-2030.
Alternatief voor fossiele brandstoffen
Buisleidingen op deze schaal zijn essentieel voor de klimaatopgave, stelt hij. Zo is het huidig basisnet op het spoor nu al vol en ook het wegennet zit bijna aan zijn max. Het is daarom nodig om verbindingen aan te leggen om Nederlandse industriële clusters, zoals in Moerdijk en Geleen (Chemelot), op andere manieren met de zeehavens te verbinden en van energie te voorzien. Ook het achterland profiteert mee. Joël licht toe: “Bestemmingen zoals Gelsenkirchen en Ludwigshafen zijn in beeld als eindbestemming van de buisleidingen. Het gaat dan nationaal om 270 km aan buisleidingen, maar in totaal om 900 km in internationaal verband.”
Ruimtelijke reservering
Voor de aanleg van het buisleidingentracé is in 2012 in de ‘Structuurvisie Buisleidingen’ een ruimtelijke reservering gedaan. Dit tracé is de basis voor het ontwerp dat de consortiumpartners nu met elkaar aan het maken zijn. Rijkswaterstaat is actief betrokken bij het ontwerpen van het tracé. “We merken dat de toenmalige reservering niet strak is beheerd. Daardoor komen we nu onderweg allerlei obstakels tegen. Ook wil TenneT aansluiten op hetzelfde tracé met de ondergrondse hoogspanningskabels. Dat wil de rijksoverheid graag faciliteren, want als we al deze infrastructuur combineren, besparen we ruimte. Of en hoe deze combinatie mogelijk is, wordt nu onderzocht, want elektrische systemen kunnen op de ondergrondse buisleidingen verstorend werken. En veiligheid is een absolute voorwaarde.”
Effectbeschrijving
Joël verwacht dan ook dat de effectbeschrijving nog een flinke uitdaging wordt. “We komen bovendien van alles tegen in het tracé. Denk aan water, wegen, snelwegen, bossen, heide, woningen, kastelen, geologische sites en het Natuurnetwerk Nederland. Alles bij elkaar leidt dit tot een reeks ruimtelijke knelpunten. Zo is de kruising met het Hollands Diep nog een uitdagend onderdeel. Met een ontwerp voor een enorme bundel buisleidingen en kabels en met het transport van verschillende stoffen in een bundel is internationaal bovendien nog geen ervaring. Veiligheid heeft daarom absoluut onze aandacht. In het bijzonder voor ammoniak moet nog een veiligheids- en beleidskader worden ontworpen en vastgesteld.” De voorbereidingen voor de Notitie Reikwijdte en Detailniveau starten binnenkort en daarna volgt het planMER.
Kamerbrief
Op 5 oktober is een Kamerbrief aangeboden over de DRC. In die brief is de scope van de DRC duidelijk gemaakt en volgens Joël is daarmee dit omvangrijke project nu écht van start gegaan. Het project is daarin niet volledig dichtgetimmerd. In de Rijkscoördinatieregeling worden de buisleidingen voor waterstof, CO2, ammoniak en kabels voor 6 GW gelijkstroom meegenomen. Deze worden gebundeld, maar hebben niet eenzelfde oorsprong en eindpunt. Voor deze buisleidingen en kabels wordt de uitvoering nu ook voorbereid, met uitzondering van de ammoniakleiding. Voor de ammoniakleiding bestaan op dit moment namelijk nog veel onduidelijkheden op het gebied van technologie en veiligheids- en beleidskaders. Al met is de Kamerbrief voor de DRC een mooie stap vooruit!
Meer informatie:
www.gasunie.nl/delta-rhine-corridor en www.rvo.nl/d-r-c.
