Terugblik 2016

Terugblik 2016

Belangrijke resultaten in 2016

We kijken op 2016 terug als een jaar waarin we goede stappen maakten. Ook hebben we belangrijke lijnen uitgezet voor de herorganisatie van beleidsverantwoordelijkheden. En voor de beleidstransitie en de kennisinfrastructuur in ons beleidsveld. Na een zorgvuldige eindevaluatie van het Uitvoeringsprogramma Bodemconvenant 2010-2015 is rondom de nieuwe bodemconvenanten een nieuw uitvoeringsteam Bodemconvenant ingericht. Ook zijn we gestart met het realiseren van de convenant afspraken. De kennisagenda Bodem en Ondergrond werd geactualiseerd. En voor kennisontwikkeling en –innovatie is € 2,6 miljoen gestimuleerd in een achttal consortia. Ook hebben we de eerste stappen gezet om het Uitvoeringsprogramma STRONG te integreren.

2016 stond vooral in het teken van de start van de nieuwe bodemregelgeving. Bodem+ ondersteunde het ministerie van Infrastructuur en Milieu (IenM) bij het realiseren van de Ontwerp-aanvullingswet Bodem (en Geluid), die in 2019 opgaat in de Omgevingswet. Rijkswaterstaat (RWS) leverde een uitvoerbaarheidstoets op deze ontwerpwet. Daarna pakten we direct door op het ontwerp-Aanvullingsbesluit bodem. Ook hebben we een wijziging van het Besluit financiële bepalingen bodemsanering in gang gezet. De regels voor bodemenergiesystemen, geregeld in het Wijzigingsbesluit bodemenergie, zijn formeel geëvalueerd. Eind 2016 zag met ondersteuning door Bodem+ de langverwachte ontwerp-Structuurvisie Ondergrond het daglicht, het kompas voor een samenhangend beleid voor het gebruik van de Nederlandse ondergrond.

In oktober 2016 lanceerden we het nieuwe Informatiepunt Omgevingswet. Onze bodemhelpdesk gaat hierin over. Hiermee willen we alvast voorsorteren voor een integrale(re) advisering en organisatie vanuit de Omgevingswet. Ook in de praktijk zien we steeds meer voorbeelden van integraler en duurzamer bodemgebruik. Hierbij zoeken we aansluiting met de maatschappelijke grote vragen die spelen. En gaan we minder uit van verschillende bodembedreigingen. Zowel via de Uitvoeringsteams STRONG als het Bodemconvenant geven we daar impulsen aan.

Met het programma Natuurlijk Kapitaal willen we ervoor zorgen dat duurzaam gebruik van natuurlijk kapitaal een vanzelfsprekend onderdeel wordt bij beleids- en investeringsbeslissingen van overheden, bedrijven en andere organisaties. Dit willen we onder andere bereiken door goede voorbeelden zichtbaar te maken. En door het leggen van relaties met circulaire economie. In 2016 hebben we hier op 3 manieren aan  gewerkt:

• zichtbaarheid en bewustwording;
• verankering van natuurlijk kapitaal;
• de voorbeeldrol van RWS.

Voor de eigen Rijkswaterstaatorganisatie leverden we ook dit jaar weer vraaggestuurde advisering. Projecten zoals onder andere de uitvoering van voortoetsen bodem en grondwater in het kader van MIRT (Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport)-besluiten, innovatie van toepassing van ijzeroer om grondwateroverlast het hoofd te bieden en advies over aardbeving bestendige aanleg van Rijkswaterstaat-infrastructuur in Groningen. Door de inzet van expert-pools voor bodem en grondwater is de expertiserol van Bodem+ versterkt. We sloten het jaar af met de lancering van onze vernieuwde website www.bodemplus.nl. En we organiseerden het drukbezochte en succesvolle nationale BodemBreed-congres waar RWS Bodem+ als gastheer optrad in het LEF-Future Centre in Utrecht.

Organisatorisch klaar voor de toekomst

In 2016 voerden we verschillende wijzigingen door in de organisatie om flexibel en toekomstbestendig te blijven. We hebben een nieuw team Bodem in Omgevingswet ingericht. En na afronding van de beleidsevaluatie is het team Bodemenergie ontmanteld. Onze bodemhelpdesk is nu onderdeel van het landelijke Informatiepunt Omgevingswet. We bereidden ons voor om te kwartiermaken op het Informatiehuis Bodem en Ondergrond. We versterkten de samenwerking met de programma’s Aan de Slag met de Omgevingswet en het Deltaprogramma. Hierdoor neemt onze kennis over grondwater, klimaatadaptieve gebiedsontwikkeling en bodemdaling toe.

We richtten een Programma Natuurlijk Kapitaal in en een RWS-Programmaorganisatie Duurzame Leefomgeving is in voorbereiding. Door vermindering van de bodemwerkzaamheden, in opdracht van IenM-DGRW, verlengden we een aantal detacheringen in 2016 en de vacature van een gepensioneerde medewerker niet. Daarmee blijft onze bezetting strak in lijn met de opdrachten.

Klanttevredenheid en klantcontacten

Vraaggestuurd werken en klanttevredenheid staan bij ons hoog in het vaandel. Daarom voeren we voor veel van onze projecten en activiteiten klanttevredenheidsmetingen uit. We vertalen de gemeten resultaten terug naar ons werk. Hieronder vindt u een overzicht van de metingen in 2016:

De accountmanagers van Bodem+ voerden in 2016 ongeveer 75 accountgesprekken met provincies, gemeenten, waterschappen en omgevingsdiensten. De directie en het management van RWS Leefomgeving voerden ongeveer 20 accountgesprekken met het management van de verschillende omgevingsdiensten. De signalen uit al deze gesprekken vertalen we naar verbetervoorstellen voor beleidsontwikkeling, bodemwet- en regelgeving en implementatie.

In 2016 bezochten ongeveer 200.000 mensen onze website, en telden we 705.000 pageviews. Onze LinkedIn-groep Nederlandse Bodem Professionals groeide naar 2.580 groepsleden. Onze LinkedIn-groep Bewust Bodemgebruik nam af tot 1.948 groepsleden.

We kenden ook tegenslagen in 2016. Daardoor liepen een aantal projecten vertraging op.  Het uitplaatsen van ons archief in Rijswijk en de digitalisering van het werkproces van Kwalibo-erkenningen vertraagden. Deze projecten realiseren we in 2017. Verder liep ook de uitbreiding van toets- en validatieprogramma BoToVa (Bodem Toets en Validatieservice) met reinigingsadviezen grond vertraging op. En de geautomatiseerde import van analysegegevens in toetsapplicatie NSCG is na een kosten-batenafweging gestaakt. De BOA-opdrachten werden laat verstrekt. Daardoor konden we pas eind februari over deze budgetten beschikken. Ook de nieuwe aanbesteding van het raamcontract voor ingenieursdiensten door RWS, waar Bodem+ in meelift, liep een jaar vertraging op.

Afgeronde projecten en taken

Om de genoemde vernieuwingen door te kunnen voeren, hebben we in 2016 diverse projecten afgerond of beëindigd. Het ging met name om projecten binnen de thema’s bestaand beleid en kennisoverdracht. Rijkswaterstaat Bodem+ is immers een opdracht met een budgettair plafond.

In 2016 heeft Rijkswaterstaat Bodem+ de volgende werkzaamheden afgerond en/of beëindigd:

• Het verbeter- en implementatietraject van het Besluit bodemkwaliteit, ook de wijzigingsfrequentie van de Regeling bodemkwaliteit is teruggebracht.
• De evaluatie van het Wijzigingsbesluit bodemenergie. Veel overgebleven taken zijn overgedragen aan de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). Zij zitten bij de Versnellingstafels van het Energieakkoord.
• Er is minder capaciteit nodig voor helpdeskvragen. Er komen namelijk minder vragen binnen en we droegen de eerste vraagbeantwoording voor het Meldpunt bodemkwaliteit van de bodemhelpdesk over aan het Informatiepunt WVL (Water, Verkeer en Leefomgeving).
• De vermindering van de financiering Kennis- en Onderwijscentrum Bodem en Ondergrond voor het Hoger Onderwijs (KOBO-HBO).
• De financiering en promotie van de BodemBreedAcademie. Als we in de toekomst nieuwe trainingen ontwikkelen, organiseren we deze trainingen vanuit de Omgevingsacademie van InfoMil.
• De afbouw werkvoorraad kostenverhaal bodemsanering Wbb (Wet bodembescherming) met 8 afgewikkelde dossiers.
• Het beheer van de applicatie K-Soil is beëindigd. We staakten de verkenning naar geautomatiseerde import van analysegegevens in toetsapplicatie NSCG.
• Het beheer van de website Soilpedia.nl is overgedragen aan BodemBreedForum van grondwatercollectief.nl aan het Koninklijk Nederlands Waternetwerk (KNW), de website van CityChlor.eu is gemigreerd naar Bodemplus.nl en NSP-Soil.nl is offline gehaald.

Rijkswaterstaat Bodem+ gaat ook in 2017 door met het afronden van een aantal grote en/of meerjarige projecten. Dit is noodzakelijk om nieuwe werkzaamheden te kunnen blijven doen. We verwachten dat we de volgende werkzaamheden in de loop van 2016 afbouwen of beëindigen:

• de wettelijke taak Gelijkwaardigheid IBC;
• de MinimumVerwerkingStandaard voor baggerspecie via het Landelijke AfvalbeheerPlan 3;
• de overdracht van coördinatie van het Platform Overheid en Kwaliteit Bodembeheer (POKB) naar een andere beheerder;
• het uitbesteden van diverse werkzaamheden via een nieuw meerjarig raamcontract voor ingenieursdiensten.

Daarnaast wil Bodem+ in 2017 de procedures van Kwalibo-erkenningen eenvoudiger maken en digitaliseren.