Rijkswaterstaat en Samen in Zee renoveren sluiscomplex Zandkreek

Het sluiscomplex Zandkreek is een van de oudste onderdelen van de Deltawerken en werd in 1960 in gebruik genomen. Jaarlijks gaan er 25 tot 30 duizend schepen doorheen, vooral recreatievaart. Over de twee bruggen rijden in de zomer meer dan 30 duizend auto’s per dag. Het sluizencomplex is toe aan een grondige renovatie, die in 2025 van start gaat. De werkzaamheden omvatten onder andere nieuwe systemen voor de bediening, besturing en bewaking, vervangen sluisdeuraandrijvingen, aanpassingen vanuit de machinerichtlijn en renovatie van diverse werktuigbouwkundige en civiele constructies.

Anders dan anders

De opdracht daarvoor is op een andere manier dan anders gegeven, vertelt Peter van Dijk. “Normaal gesproken maken wij als Rijkswaterstaat zelf een uitgewerkt ontwerp, dat we vervolgens Europees aanbesteden. Hierbij bepalen wij in hoge mate hoe het eruit gaat zien en wie welke risico’s draagt. Met een 2-fasenaanpak stellen we een abstractere vraag, gaan we het ontwerp samen met de geselecteerde opdrachtnemer uitwerken en spreken we af wie welke risico’s draagt.” De opdracht voor de Zandkreeksluis is na een Europese aanbesteding gegund aan Samen in Zee, een samenwerking van Mobilis, Croonwolter&dros en Hollandia Services.

Voorlopige prijs

“Wat ook bijzonder is aan deze 2-fasenaanpak, is dat wij een voorlopige prijs hebben vastgesteld waarvoor het werk kan worden gemaakt. Alle gegadigden moeten bij hun aanbieding dus uitgaan van deze prijs. Daardoor kunnen wij de aanbiedingen volledig beoordelen op kwaliteit. Bij andere aanbestedingen speelde de prijs ook mee en hadden partijen wel eens de neiging die wat scherp neer te zetten. Dan kun je de opdracht wel winnen met een lage prijs, maar vaak hadden we in de uitvoering discussies over de kwaliteit van het werk, toegepaste materialen of wie de kosten van aanpassingen ging dragen.”

Vakmanschap

Met deze nieuwe manier kijkt Rijkswaterstaat veel meer naar het vakmanschap van de opdrachtnemer, zegt Peter. En dat is juist bij deze opdracht van groot belang. “Het gaat hier niet alleen om een renovatie, maar ook om innovatie en dan met name op het gebied van duurzaamheid. Daarvoor kunnen we de denkkracht uit de markt zeer goed gebruiken.” De 2-fasenaanpak moet leiden tot intensievere samenwerking tussen Rijkswaterstaat en de opdrachtnemer. “We willen samen over inhoudelijke oplossingen praten. Door intensieve samenwerking aan de voorkant verwachten we dat de uitvoering soepeler verloopt. We kunnen beter inschatten hoelang de renovatie gaat duren en komen minder voor verrassingen te staan.”  

Projecten verbinden

Rijkswaterstaat werkt op meer plekken via deze aanpak, maar in Zeeland wordt deze voor het eerst gecombineerd met de zogenoemde contractuele portfolio-aanpak, vertelt Peter. “Dit betekent dat we projecten met elkaar verbinden. In dit geval: als de opdrachtnemer de renovatie van de Zandkreek goed aanpakt, kunnen wij hem vragen om ook een aanbieding te maken voor de renovatie van sluiscomplex Hansweert. Dit levert tal van voordelen op. De opdrachtnemer heeft al een heel proces ingericht, methodieken geoptimaliseerd en investeringen gedaan en het is prettig als je dat voor meerdere projecten kunt gebruiken. Voor ons als Rijkswaterstaat scheelt het een extra aanbesteding, we krijgen meer uniforme oplossingen en we kunnen een goede werkrelatie voortzetten.” De 2-fasenaanpak en de contractuele portfolio-aanpak zijn experimenten die de Grond-, Weg- en Waterbouw-opdrachtnemers samen met Rijkswaterstaat uitvoeren als onderdeel van het proces ‘Op weg naar een Vitale infrasector’. “Het is mooi om daar als project aan bij te dragen en leerervaringen op te doen.”