Bereikbaar Zeeland: voortgang en mijlpalen

Aanbestedingen Zandkreeksluis en Krammersluizen van start

De aanbestedingen van de Zandkreeksluis en de Krammersluizen zijn van start. De sluizen naderen het einde van hun levensduur en zijn toe aan groot onderhoud. Bij de aanbesteding van de Zandkreeksluis gebruiken we de zogeheten portfolioaanpak en een 2-fasenaanpak. Bij een goed verloop van het project Zandkreeksluis, bestaat de mogelijkheid dat dezelfde opdrachtnemer ook de renovatie van de sluis Hansweert op zich mag nemen. Naar verwachting wordt deze opdracht definitief gegund in september 2023. De gunning van de renovatie Krammersluizen wordt verwacht in het 1e kwartaal van 2024.

Meer lezen? Op onze website lees je meer over de aanbesteding van de Zandkreeksluis, sluis Hansweert en de Krammersluizen.

Werkzaamheden bruggen Sluiskil en Sas van Gent goed verlopen

Eerder dit jaar verving Rijkswaterstaat de installaties van de draaibruggen over het Kanaal van Gent naar Terneuzen. Daarnaast maakte Rijkswaterstaat beide bruggen gereed voor bediening op afstand. Annemieke van Woercom, omgevingsmanager bij Rijkswaterstaat, vertelt: “We voerden eerst het werk uit aan de brug Sluiskil. Dit was de meest ingewikkelde klus, want zowel het autoverkeer als de scheepvaart en het treinverkeer passeren deze brug. En terwijl het autoverkeer kon omrijden via de Sluiskiltunnel, konden scheepvaart en treinverkeer niet afwijken van hun route.”

Een goede afstemming bij de werkzaamheden aan de bruggen was dus heel belangrijk. Rijkswaterstaat ging om de tafel met ProRail en North Sea Port om de hinder zoveel mogelijk te beperken. Annemieke: “Door samen alles goed af te stemmen en op tijd te communiceren, hebben we geen klachten gekregen over de werkzaamheden. Doordat iedereen zich zo constructief opstelde, zijn de werkzaamheden soepel verlopen. Dat is echt een compliment waard aan alle stakeholders!”

Heeft baggeren gevolgen voor oester- en mosselpercelen?

Van oktober tot halverwege november 2021 baggerde Rijkswaterstaat de Zandkreekgeul, de vaarweg op de Oosterschelde richting de Zandkreeksluis. Frank Gijzel, senior-adviseur bij Rijkswaterstaat, vertelt: “Bij het baggeren en het storten van het sediment, vertroebelt het water. Schelpdierkwekers maakten zich zorgen over hun oester- en mosselpercelen in en bij de vaargeul. Als een te dikke laag sediment op de percelen terechtkomt, beïnvloedt dat de groei van de schelpdieren, of ze sterven zelfs af. Daarom monitort Wageningen Marine Research (WMR) in opdracht van Rijkswaterstaat de effecten voor, tijdens en na de bagger- en stortwerkzaamheden.”

“WMR presenteerde de tussentijdse resultaten van dit monitoringsprogramma tijdens de stakeholdersbijeenkomst van 8 juli”, vertelt Alice van Goudswaard, adviseur omgeving bij Rijkswaterstaat. “Tot nu toe zien de resultaten er goed uit. Voor het onderzoek maakte WMR gebruik van drijvende boeien met meetapparatuur om het zwevend stofgehalte te meten. Ook keek WMR naar satellietdata en veilinggegevens van de mosselkweek. Tot eind dit jaar staan er nog enkele visuele inspecties en bemonsteringen van de percelen gepland. In juni 2023 verwachten we de eindrapportage van WMR. De baggerwerkzaamheden zijn al een tijdje achter de rug, maar daarmee is ons werk nog niet klaar. Het is belangrijk dat we rekening houden met de belangen van de verschillende gebruikers van het gebied.”

Onderwaterrails sluis Hansweert vervangen

De vier sluisdeuren van sluis Hansweert rijden met een gewicht van 400 ton heen en weer over een dubbele rail om open te gaan of te sluiten. Na 40 jaar intensief gebruik bereikten de rails het einde van hun levensduur en waren ze aan vervanging toe. Van eind oktober tot halverwege november verving Rijkswaterstaat de rails. Sjaco van Damme, adviseur techniek bij Rijkswaterstaat: “Per deur moesten we twee rails vervangen. In totaal ging het dus om acht lange stukken rails. Een enkele ijzeren rail is 48 meter lang: 24 meter in de vaarkolk en 24 meter in de deurkas. De werkzaamheden voerden we nat uit. Daarmee bedoelen we dat we onder water werken. Op twaalf meter diepte schroefden duikers de rails los van de betonnen bodem. De rails bestaat uit verschillende delen die stuk voor stuk uit het water getakeld werden door een kraan. Deze hees vervolgens de nieuwe rails op hun plek, waarna de duikers de rails vastmaakten aan de betonnen bodem. Zo zijn alle rails vernieuwd, die kunnen weer een flinke tijd mee.”

Renovatie remming- en geleidewerken Vluchthaven Tholen, Sluis Hansweert en Kreekraksluizen

Rijkswaterstaat voert onderhoud uit aan de steigers, remming- en geleidewerken in de Vluchthaven Tholen, bij Sluizencomplex Hansweert en bij de Kreekraksluizen. Marije van Belzen, adviseur omgeving Vaarwegennet: “De remming- en geleidewerken waren toe aan vernieuwing. Dit zijn de constructies met houten schotten die het mogelijk maken dat schepen vlot en zonder schade een brug of sluis passeren. Remming en geleidewerken liggen als een soort armen aan beide kanten van bruggen en sluizen. We demonteren de remmingwerken en brengen ze naar een werkplaats voor renovatie. Op sommige plekken is het staal van de remmingwerken gaan rotten, lassers repareren deze plekken. Daarna spuiten we een nieuwe verflaag en een beschermlaag op de remmingwerken. Vervolgens zijn ze klaar en plaatsen we ze terug.”

Voor de Vluchthaven Tholen en bij Sluis Hansweert is dit werk inmiddels afgerond. “In Tholen vervingen we vooral de aanlegsteigers. Bij Sluis Hansweert renoveerden we de remming- en geleidewerken. Bij de Kreekraksluizen zijn we daar tot juni 2023 nog volop mee bezig. We werken daarbij, net als bij Sluis Hansweert, kruislings. Aan beide kanten van de sluis werken we aan een kant tegelijk. Op die manier blijven er aan beide kanten van de sluis steeds remming- en geleidewerken beschikbaar voor de scheepvaart. Daarnaast plaatsen we tijdelijke remming- en geleidewerken. Zo proberen we de hinder zoveel als mogelijk te beperken.” Voor de renovatie van buispalen en afloopvoorzieningen bij Sluis Hansweert is inmiddels opdracht verstrekt. De verwachting is dat de werkzaamheden daar uiterlijk medio volgend jaar zullen starten.

Werken met de winkel open

De afgelopen periode verzette Rijkswaterstaat een hoop werk aan de Krammersluizen. Arjen Francke, adviseur omgeving, vertelt: “Tot aan de grote renovatie van de sluizen zorgen we dat de huidige sluizen veilig blijven functioneren. Daarvoor zijn onderhoudsmaatregelen nodig. Eerder dit jaar vervingen we bijvoorbeeld de deurgrendels van één van de jachtensluizen. Die zorgen ervoor dat de draaideuren tijdens het schutten gesloten blijven.” 

Ook vervingen we de aandrukcilinders van de twee duwvaartsluizen en renoveerden we de rioolschuiven. “De rioolschuiven zorgen ervoor dat het zoete, of het zoute water afgevoerd wordt tijdens het schutten van de sluis. Via dit buizenstelsel stijgt of zakt het water in de sluis. Ook scheidt dit stelsel het zoete water van het Volkerak-Zoommeer van het zoute Oosterscheldewater. Tijdens het vervangen van de rioolschuiven kon de sluis gewoon openblijven, we werken als het ware ‘met de winkel open’. 

De elektromotoren die de rioolschuiven in beweging brengen, hebben ook het einde van hun levensduur bereikt en worden nu gerenoveerd. Arjen: “Iedere week halen we zes elektromotoren uit de sluiskolk. De ene week bij de noordelijke duwvaartsluis en de andere week bij de zuidelijke duwvaartsluis. De sluiskolk waar we niet aan werken, blijft veilig beschikbaar voor de scheepvaart. Het werk verloopt gelukkig tot zover volgens planning. We hopen dit in maart 2023 af te ronden.”