Op weg naar een nieuwe marktvisie
Rijkswaterstaat en de markt staat een uitdagende tijd te wachten. Infrastructurele projecten in het dichtbevolkte Nederland worden steeds complexer. Informatietechnologie krijgt een grotere rol bij verkeersmanagement en besturing van onze netwerken. Ook klimaatverandering vraagt om nieuwe oplossingen. De uitgangspunten van onze nieuwe marktvisie, met een sterke focus op samenwerking, biedt volop kansen. We vragen de markt om mee te denken over de ontwikkeling van onze visie op samenwerking met de markt. Ons doel: optimalisatie van kosten en creatie van maatschappelijke meerwaarde.
Als uitvoeringsorganisatie van het ministerie Infrastructuur en Milieu staat Rijkswaterstaat voor veiligheid, leefbaarheid en bereikbaarheid. Daarnaast willen we een bijdrage leveren aan andere maatschappelijke opgaven, zoals het stimuleren van duurzaamheid en innovatie. Daarmee versterken we de concurrentiepositie van het Nederlandse bedrijfsleven en bevorderen we de werkgelegenheid.
Verbinden van opgaven
De beste manier om kosten en meerwaarde te optimaliseren is het verbinden van de verschillende opgaven. Hiervoor gaan we al in de verkenningsfase samen met overheden, kennisinstituten, gebruikers, bewoners en het bedrijfsleven in gesprek. We kiezen voor een integrale gebiedsgerichte aanpak waardoor een slimme combinatie van functies (zowel publiek als commercieel) mogelijk is. De landtunnels in Utrecht en Maastricht zijn hiervan mooie voorbeelden. Naast een verbetering van de bereikbaarheid en de leefomgeving, zijn hier woningen, sport- en stadsparken gerealiseerd.
Ruimte voor innovatie
De grootste winst wordt geboekt als Rijkswaterstaat en partners al in een vroeg stadium samen de opgave in beeld brengen en werken aan nieuwe oplossingen. Ook tijdens de uitvoering dienen zich vaak goede ideeën aan die we direct willen toepassen. Helaas staan huidige contracten, regels en procedures zo’n aanpak in de weg. We gaan daarom kijken of we kunnen samenwerken met minder regels en meer vertrouwen. Zodat we flexibeler kunnen werken aan innovatieve oplossingen.
Flexibel en ‘regelarm’ werken
Rijkswaterstaat gaat onderzoeken hoe we flexibeler en ‘regelarm’ kunnen samenwerken. De renovatie van de Nijkerkerbrug dient hierbij als pilot: we leggen de aannemer geen vastomlijnd eisenpakket voor en leggen zo min mogelijk regels op. We gaan elkaars kennis, professionaliteit en creativiteit maximaal benutten en oplossingsgericht werken. Naar verwachting zijn we zo in staat om kansen voor duurzame innovaties snel door te voeren in de praktijk, zonder dat we daarvoor het contract moeten openbreken. De kennis die we met dit project opdoen, benutten we om onze werkwijze meer flexibel te maken.
Samenwerkingscultuur
Voor optimale samenwerking is het noodzakelijk dat we ook werken aan de cultuur. We willen geen opdrachtgever-opdrachtnemer relatie, waarbij ieder vooral aan zijn eigen belang denkt. We gaan samenwerken met hetzelfde doel voor ogen, hiervoor moeten we open en transparant zijn over belangen, verwachtingen en mogelijkheden. We moeten elkaar vertrouwen en elkaar versterken, als team behalen we het beste resultaat.
Samen verder met de marktvisie
De basis voor de nieuwe marktvisie van Rijkswaterstaat ligt er. En dit is nog maar het begin. Het komende jaar willen we onze visie verder ontwikkelen. Daarvoor hebben we de input van onze zakelijk partners hard nodig. Daarom gaan we de komende tijd, op verschillende momenten en manieren, in gesprek met de markt. Zodat we tot een goede, gezamenlijk gedragen visie komen, die aansluit bij de wensen en mogelijkheden van samenwerkende partners. En leidt tot projecten waar iedereen beter van wordt.
Wilt u een bijdrage leveren aan onze nieuwe marktvisie? Alle suggesties en wensen zijn welkom! Laat het ons weten via de Servicedesk Zakelijk.
Jan Hendrik Dronkers, directeur-generaal van Rijkswaterstaat, lichtte de nieuwe marktvisie van Rijkswaterstaat toe tijdens de Marktdag 2015
Het is echt nodig dat er een nieuwe marktvisie komt. Als je kijkt naar de nieuwe uitdagingen die op ons afkomen die zijn toch meer multifunctionaliteit van al onze kunstwerken. Dat betekent gewoon dat bruggen energieneutraal moeten zijn. Dat er keringen komen die ook energie opwekken, dat vergt toch een heel bredere aanpak. Als je kijkt naar het hele mobiliteitssysteem, wat door een nieuwe technologie toch compleet anders zal moeten worden ingericht. Als je ook kijkt naar de grote vervangingsvraag die op ons afkomt… Heel veel is na de oorlog gebouwd en zullen we moeten vernieuwen. Als je kijkt naar allerlei mogelijkheden op het gebied van duurzaamheid… Dan denk ik, willen we die vragen allemaal kunnen beantwoorden, dat we echt opnieuw een marktvisie moeten ontwikkelen, samen met de markt. Daar komt nog bij dat door de crisis we ook wel marktsamenwerkingsvormen hebben waarvan ik zeg, daar moeten we echt vanaf, dat zouden we met elkaar niet meer moeten willen. Dus dat verscherpt nog eens een keer het feit dat echt zo’n nieuwe marktvisie noodzakelijk is en die willen we graag samen met de markt ontwikkelen.
Hoe kan er meerwaarde worden gecreëerd tegen lagere kosten?
Meerwaarde zit ‘m altijd hierin dat je eigenlijk nieuwe creatieve dingen weet te bedenken en dat je ook zorgt dat je als organisatie echt altijd waarde toevoegt. Dus als je nou maar alle twee denkt vanuit waardetoevoeging dan is dat een hele mooie manier om ook tot samenwerking te komen. Dus elkaar niet plukken, maar elkaar verrijken. Dat is eigenlijk de kern.
Hoe ziet er nieuwe visie op samenwerking en op de markt er in de kern uit?
In de kern bevat die visie een aantal onderdelen, ik zal ze even opsommen.
Punt 1: meer burgerparticipatie, dus de burger vroeger in het proces betrekken. Punt 2: meer marktparticipatie, zodat je dus ook de markt eerder in het proces betrekt dus dat je van hun creativiteit ook gebruik kunt maken. En 3: in de uitvoeringsfase ook de mogelijkheid toelaten dat ook dan nog nieuwe oplossingen worden bedacht en dat we die oplossingen ook in de uitvoering nog kunnen realiseren. Dat zijn drie belangrijke elementen van die nieuwe visie. Dat kan alleen maar als je op een gelijkwaardige, open en transparante manier met elkaar omgaat dus daar is wel een cultuur voor nodig van echte, professionele samenwerking.
Wat is de volgende stap bij de ontwikkeling van de nieuwe visie?
We hebben zelf neergezet wat wij eigenlijk vinden dat die nieuwe marktvisie moet bevatten daar heb ik net al een paar elementen van genoemd. We gaan nu in een intensief gesprek met de markt kijken wat hun opvattingen zijn zodat we op die manier samen die marktvisie kunnen maken en die marktvisie moet in 2015 klaar zijn.
