Data spelen een sleutelrol bij C4Safety. We verzamelen grote hoeveelheden data, interpreteren deze datastromen en voegen ze samen tot een digitaal bericht dat we naar serviceproviders sturen. Zij sturen dit bericht direct door zodat de bestuurders gewaarschuwd worden als ze in de buurt zijn van wegwerkzaamheden.
Voor het verzamelen en verwerken van al die gegevens heeft Nederland als een van de weinige landen ter wereld een specialistisch centrum opgericht: het Nationaal Dataportaal Wegverkeer (NDW). Deze belangrijke partner binnen C4Safety bouwt aan de IM-Backbone: een digitale informatiestructuur dat de digitale berichtgeving voor het Nederlandse wegverkeer stroomlijnt, beveiligt en uiteindelijk ook aanbiedt. Aan serviceproviders en aan wegbeheerders zoals Rijkswaterstaat. Themamanager André Ingelse (NDW) en security architect Sebastiaan Schuemie (Rijkswaterstaat) vertellen over de werking en de doelen van deze digitale ruggengraat.
Praat je over partnerships binnen C4Safety, dan hoor je zeker het NDW. Rijkswaterstaat en het NDW hebben binnen het programma een hechte band. ‘Sterker nog, ik werkte zelf jarenlang voor Rijkswaterstaat’, lacht André. ‘We zitten heel vaak samen aan tafel bij projecten. Logisch ook, want Rijkswaterstaat is de grootste leverancier van verkeersdata. Ze pakken, net als wij van het NDW, een actieve rol in het gebruiken en delen van data in het verkeer.’
Incident Management Backbone
Die actieve rol uit zich onder andere in het leveren van de bouwstenen voor de digitale backbone: datastromen. André: ‘Alles begint bij de juiste informatie. En die komt van veel plekken. Wegkantsystemen, intelligente verkeersregelinstallaties… Al deze installaties van Rijkswaterstaat verzamelen belangrijke gegevens. Maar ook buiten Rijkswaterstaat zijn er veel data. Via Floating Car Data, bijvoorbeeld. Dat is anonieme informatie vanuit mobiele telefoons en navigatiesystemen die vertellen waar het druk is op de weg of hoe auto’s zich bewegen. Ook crowdsourced informatie over onder meer files en incidenten, en hopelijk binnenkort ook data direct uit voertuigen (Probe Vehicle Data).’
‘Zelf zeg ik weleens: we hebben alle data nu wel’, zegt André. ‘Daar bedoel ik mee: we halen voldoende op om een goed beeld te krijgen van de situatie op de weg. Nu is het zaak om die gegevens op de juiste manier te structuren en te combineren voor duidelijke ‘informatiepakketjes’. Met die pakketten kunnen serviceproviders digitale berichten samenstellen. Denk aan een pakketje data met daarin de locatie van een pijlwagen, de aanwezige auto’s in de buurt én de maximumsnelheid in dat gebied. Dan kunnen we in deze situatie een bericht samenstellen met: ‘rijd langzamer, je bent in de buurt van wegwerkzaamheden’. Die berichten ontwikkelen we samen met Rijkswaterstaat en bieden we vervolgens aan aan serviceproviders om te verwerken in bijvoorbeeld Flitsmeister of de TomTom.’
Nauwkeurigheid, betrouwbaarheid en veiligheid
Dit systeem werkt, maar kan beter. Daar werken beide partijen gezamenlijk aan. Sebastiaan: ‘Waar Rijkswaterstaat en het NDW op dit moment samen veel aandacht aan besteden, is het verbeteren van de nauwkeurigheid, betrouwbaarheid en veiligheid van de verzamelde data. We willen dat de informatie die we digitaal versturen even kloppend is als de informatie aan de kant van de weg. Als de informatie uit bijvoorbeeld Flitsmeister niet overeenkomt met de informatie naast of boven de weg, kan dat gevaar opleveren. In de praktijk komt dit gelukkig zelden voor, maar het is mogelijk. Daarnaast is het bewaken van deze verzamelde data essentieel. We willen voorkomen dat externe invloeden de data kunnen manipuleren. Digitale veiligheid is daarom van groot belang in het incidentmanagementproces. Daar houden we scherp zicht op.’
In de toekomst willen we ook direct vanuit Rijkswaterstaat meldingen kunnen realiseren in het voertuig. Dus zonder tussenkomst van serviceprovider als Flitsmeister, Waze of TomTom. ‘We zetten dan als het ware een digitale ‘Rijkswaterstaathandtekening’ op de communicatie. Met die handtekening bevestigen we dat het betrouwbare informatie is’, zegt Sebastiaan. ‘Een onberispelijk hoge betrouwbaarheid is voor ons een harde eis. Met onder andere de backbone zetten we hier een grote stap in. Zo’n gestroomlijnde verwerking van al die datastromen maakt het mogelijk structuur aan te brengen in de data. Het werkt als een soort ‘doorgeefluik’. Iets dat we voorheen nog niet hadden. Daarom is deze samenwerking tussen RWS en het NDW voor C4Safety echt onmisbaar.’
Data met dubbele diensten
Een nationaal datacentrum zoals het NDW is uniek. Dat geeft Nederland een voorsprong in de digitalisering van het wegverkeer. André: ‘Een centraal aanspreekpunt voor datagebruik in het wegverkeer heeft grote voordelen. Zo weten serviceproviders en autofabrikanten, maar ook wegbeheerders als Rijkswaterstaat, provincies en gemeenten bij wie ze kennis kunnen ophalen en met wie ze pilots op kunnen starten.’
Een ander voordeel is dat het NDW kant-en-klare berichten kan klaarzetten voor veel gebruikers. Serviceproviders zijn een deel van die gebruikers, maar zijn niet de enigen. André: ‘Je hebt veel manieren om berichten uit te sturen. De transportsector heeft bijvoorbeeld eigen informatiesystemen, maar verkeerscentrales ook. Door die datastromen te centraliseren, kunnen we vanuit dezelfde databronnen veel verschillende sectoren van informatie voorzien die allemaal een eigen functie bedienen.’
De toekomst
Sebastiaan: ‘Het wordt al snel een heel technisch verhaal, maar met dit project komt het erop neer dat we de hoogste kwaliteit van onze data nastreven. Die we vervolgens veilig en betrouwbaar bij de weggebruiker willen krijgen, of bij andere relevante partijen in het wegverkeer. Van verzameling tot interpretatie tot verwerking: kwaliteit en veiligheid zijn de sleutels tot succes. In de verre toekomst moet dit bijna volledig automatisch gaan. Zodat ook automatisch rijdende voertuigen direct kunnen reageren op berichten, en bijvoorbeeld snelheid verlagen in de buurt van wegwerkzaamheden. Dat is de komende tijd nog niet aan de orde, maar het illustreert wel dat C4Safety niet alleen werkt aan veiligheid op de weg van vandaag.’