Taken, ambities en organisatiestructuur van het LMA
In de Wet Milieubeheer is verplicht gesteld dat het afstand doen of in ontvangst nemen van bedrijfsafval of gevaarlijk afval gemeld moet worden bij de landelijke aangewezen meldinstantie. Sinds 2017 is Rijkswaterstaat door de Staatssecretaris aangewezen als de landelijke meldinstantie.
Taken
Het Landelijk Meldpunt Afvalstoffen (LMA) heeft een signalerende maar geen handhavende taak. Het LMA richt zich in de eerste plaats op het ondersteunen van handhavers en toezichthouders. Maar ook op het ondersteunen van melders bij de naleving van hun verplichtingen in het kader van het Besluit melden bedrijfsafvalstoffen en gevaarlijke afvalstoffen (hierna Besluit melden).
De uitvoering van vergunningverlening, toezicht en handhaving (VTH) op afvalgebied is voornamelijk opgedragen aan de omgevingsdiensten. De activiteiten van het LMA zijn gericht op:
- Een snelle, efficiënte verwerking van meldgegevens met een zo hoog mogelijke kwaliteit (volledig, actueel, juist).
- Het gebruiksvriendelijk beschikbaar stellen van meldgegevens en informatieproducten aan handhavers, toezichthouders en beleidsmakers.
- Bieden van gerichte ondersteuning bij het uitoefenen van toezicht en handhaving op de gehele afvalketen.
- De informatieproducten zijn toegespitst op maatschappelijk relevante onderwerpen en borging van een veilige leefomgeving. Hierbij wordt rekening gehouden met specifieke behoeften van afnemers.
Het LMA:
- Voorziet in een landelijk meld- en servicepunt afvalstoffen (meldpunt en basisadministratie).
- Bevordert en ondersteunt informatie gestuurde handhaving.
- Stelt kennis over branches, ketens, regio’s en bedrijven ter beschikking.
- Voert specialistische analyses van afvalbewegingen uit.
- Is expert in voor de meldsystematiek relevante afval wet- en regelgeving.
- Leidt professionals op (toezichthouders en handhavers).
- Is vraagbaak voor de praktijk.
De door het LMA verzamelde meldgegevens worden ook gebruikt voor (het monitoren van) beleid. Zo monitoren de collega’s van Afval en Circulair hiermee bijvoorbeeld het Landelijk Afvalbeheerplan. Maar ook het Centraal Bureau voor de Statistiek gebruikt de gegevens voor het maken van afval-gerelateerde statistieken. Meer en meer blijkt hieruit dat de meldgegevens onmisbaar zijn voor de transitie naar een Circulaire Economie. De gegevens kunnen worden ingezet om te onderzoeken waar er nog kansen liggen voor het circulair maken van (afval)stromen maar ook voor het meten hoe succesvol de transitie verloopt. Het LMA ontdekt steeds meer haar rol in dit thema.
Ambities
De ambities van het LMA zijn vastgelegd in een meerjarenagenda. Deze agenda bepaalt onze ambities en speerpunten voor een periode van 5 jaar. De meest recente meerjarenagenda is in 2021 ingegaan en heeft een planperiode die loopt van 2021 tot en met 2025.
De meerjarenagenda beschrijft een zestal centrale thema’s waarmee zij de komende jaren aan de slag gaat:
- Het op peil houden van de kwaliteit van de uitvoering van het primaire proces van het LMA.
- Verwerken van de veranderingen na de implementatie van de Omgevingswet: de Omgevingswet heeft gevolgen voor de meldsystematiek en het meldsysteem. Zowel de interne processen als het meldsysteem worden aangepast, zodat die in lijn zijn met de nieuwe wet.
- Het vernieuwen van de informatiesystemen van het LMA binnen de structuur van Rijkswaterstaat: om het ‘hart’ van het LMA (het meldsysteem AMICE) vitaal te houden, moet de ICT aan de basis van de registratie continu worden onderhouden en doorontwikkeld.
- Het versterken van de contacten met de direct belanghebbenden en van het netwerk: in eerste instantie gaat het vooral om de omgevingsdiensten, meldingsplichtige partijen, gemeenten en provincies en het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat.
- Het verbinden van het LMA met de doelen van de circulaire economie: het LMA wil een wezenlijke bijdrage leveren aan de ontwikkeling van een circulaire economie. Hiervoor ontwikkelt het LMA nieuwe producten op basis van het meldsysteem. Deze producten worden zo veel mogelijk samen met andere partijen ontwikkeld.
- Verbeteren van de positionering van het LMA: het LMA is nog niet bij alle partijen die er toe doen bekend als degelijke uitvoerder en beleidsadviseur op het gebied van registratie van afvalstromen. In de komende jaren gaat het LMA daarom meer aandacht besteden aan de positionering van het LMA als relevante ondersteuner voor de uitvoering van lokaal en landelijke beleid en als bron van kennis en informatie over afvalstromen.
In 2022 lagen de accenten vooral op de volgende zaken:
- Meldsystematiek en AMICE aanpassen aan de Omgevingswet
- Samenwerking tot stand brengen met marktpartijen (in relatie tot de Circulaire Economie)
- Nieuwe applicatiebeheerder/ leverancier AMICE
Aanvullend daarop speelden voor het LMA in 2022 de volgende zaken:
- de realisatiefase van het project implementatie wettelijke verplichtingen;
- het ontwikkelen van een database waarin LMA data wordt verrijkt met andere databestanden: ‘datawarehouse’;
- het aangaan van een actieve relatie met gemeenten en provincies. Wat kan het LMA voor gemeenten en provincies betekenen, bijvoorbeeld op het gebied van de Circulaire Economie en Communicatie)?;
- Het uitvoeren van een benchmark omgevingsdiensten. Deze benchmarkt vindt iedere twee jaar plaats en biedt waardevolle informatie over hoe de omgevingsdiensten omgaan met de meldgegevens en de diensten van het LMA. Zo kan het LMA haar producten en diensten nog beter op hen afstemmen.
Organisatiestructuur
De uitvoerende organisatie, het LMA, legt verantwoording af aan de Stuurgroep LMA. Deze bestaat uit vertegenwoordigers van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW), IPO, VNG en als adviserend lid een directeur van een omgevingsdienst, namens Omgevingsdienst NL.
De structuur van het LMA is als volgt opgebouwd
De Stuurgroep LMA. Hierin zitten de volgende partijen:
- IenW (voorzitter)
- IPO
- VNG
- Adviserend lid omgevingsdiensten
- Rijkswaterstaat als uitvoerder
De uitvoerende organisatie Rijkswaterstaat:
- Directie Leefomgeving
- Afdeling LOSA/LMA
- Accountmanager
- Meldkamer/helpdesk medewerkers
- IV medewerkers
- Adviseurs
De drie betalende partijen zijn in een convenant overeengekomen dat de opdracht van IenW, IPO en VNG in stand gehouden wordt. Dit loopt via een opdracht van IenW aan Rijkswaterstaat voor het uitvoeren van de LMA-functie en het daartoe kwantitatief en kwalitatief op peil houden van de uitvoeringsorganisatie. Per jaar ontvangt Rijkswaterstaat 2,3 miljoen euro voor deze opdracht.