Ondersteuning Uitvoeringsprogramma Bodem en Ondergrond

Sinds juli 2017 zijn de Uitvoeringsprogramma’s van het Convenant Bodem en Ondergrond, het Convenant Bodem en Bedrijfsleven en STRONG vervlochten tot 1 gezamenlijk Uitvoeringsprogramma Bodem en Ondergrond. Net als voorgaande jaren blijven wij dit Uitvoeringsprogramma in 2018 ondersteunen. Met personele inzet (onder andere programma- en projectsecretarissen), communicatie, inkoop- en financiële processen en facilitaire diensten. Het jaarwerkplan 2018 van het Uitvoeringsprogramma Bodem en Ondergrond maakt geen onderdeel uit van dit jaarwerkplan, maar kent eigen stuurlijnen via het Programmateam en de Stuurgroep Ondergrond, Bodem en Grondwater. Beide jaarwerkplannen zijn wel volledig op elkaar afgestemd. Belangrijker nog is dat er dagelijks afstemming plaatsvindt op de werkvloer en dat het financiële beheer bij 1 partij, zijnde Rijkswaterstaat ligt.

Hoofddoelen 2018
Het thema van het Uitvoeringsprogramma voor 2018 ‘Implementeren’ komt voort uit de algemene transitielijn van bewustwording tot borgen, met een jaarlijks accent op een specifieke transitiestap. In 2017 zijn de contouren van de Omgevingswet en specifiek de Aanvullingswet bodem duidelijk geworden en hebben met name de koplopers samen geleerd hoe de bodemsector met een integrale benadering kan bijdragen aan maatschappelijke opgaven. In de praktijk blijft het lastig voor de bodemsector om die integratieslag te maken. Enkele koplopers hebben op verschillende onderwerpen wel al enorme stappen gemaakt. In 2018 zal daarom het accent liggen op het ondersteunen van het maken van de verbinding met andere sectoren en het overdragen en toepassen van deze kennis en ervaring bij het peloton.

Daarnaast zijn we in 2018 halverwege de uitvoeringsperiode van het convenant. Zoals in het convenant afgesproken zal dan ook een Midterm Evaluatie worden uitgevoerd met consultatie op management en bestuurlijk niveau. De centrale vraag daarbij is: “Welke accenten moet het uitvoeringsprogramma in 2019 en 2020 leggen om de afgesproken doelen te halen?”

Actieprogramma 2018
Het actieprogramma bestaat voor 2018 uit 3 delen:

  1. Artikelen 2 en 3 uit het convenant en een deel van de Structuurvisie Ondergrond: hier gaat het om de transitie-opgave waarbij bodem en ondergrond integraal wordt meegenomen bij maatschappelijke opgaven en ontwikkelingen. Het gaat daarbij om het ontwikkelen van eigenaarschap, bestuurlijke aandacht, vakmanschap en een gemeenschappelijke taal en werkwijze. Einddoel is duurzaam beheer en gebruik van bodem en ondergrond. Met het ondersteunen van decentrale overheden, inhoudelijke verdieping en integratie te bieden en het stimuleren van leren en innoveren geven wij invulling aan deze transitie. Zo zal in 2018 een vervolg komen op de in 2017 uitgevoerde 6 verkenningen naar thema’s die vanuit STRONG waren aangemerkt als relevant voor de verdere invulling van de afgesproken ambities.  
     
  2. Artikelen 4 t/m 10 en 12 uit het convenant: dit deel gaat over beheer van bodemverontreiniging, afronding SPOED en warme overdracht (decentralisatie). Hier gaat het om een transitie van saneren naar het (gezamenlijk) eigenaarschap (inclusief vakmanschap) van duurzaam beheren.
     
  3. Artikelen 11 en 13 t/m 17: financiële middelen, communicatie, monitoring, kennis en informatiebeheer. Juist deze ondersteunende activiteiten hebben veel interactie met activiteiten die anderen buiten het uitvoeringsprogramma ondernemen. Daarom is het van belang deze activiteiten verder te ontwikkelen en uit te voeren in nauwe afstemming met de netwerkomgeving van het Uitvoeringsprogramma.
     

De manier van werken is projectmatig waar het kan, procesmatig waar moet. Het convenant en de Structuurvisie Ondergrond bevatten een aantal concrete samenhangende opgaven. Projectmatig pakken we met name het verfijnen en voortzetten van de SPOED-aanpak aan, we borduren voort op de bewezen succesvolle aanpak die bestaat uit monitoren, signaleren, agenderen en stimuleren/ondersteunen. De activiteiten die op de transitie van decentralisatie en integratie en de Omgevingswet zijn gericht, vragen nog veel meer om een procesmatige aanpak.

Het actieprogramma is gericht op het invulling geven aan de transitie, het vormgeven van samenwerking en het verdelen van rollen, taken en verantwoordelijkheden. De transitie-opgave vraagt om een verandering van cultuur, een proces dat vraagt om een veranderaanpak (leren, ontdekken, experimenteren).

In 2018 blijft het Uitvoeringsprogramma werken aan de ontwikkeling van de noodzakelijke kennis om dit proces te ondersteunen, maar verschuift het accent steeds meer naar kennisoverdracht.

Voor de opgave ‘Ondersteuning Uitvoeringsprogramma Convenant Bodem en Ondergrond+ STRONG’ hebben wij voor 2018 circa 7,8 fte aan capaciteit gepland.