Veel veranderingen in onze omgeving
Dit werkplan speelt in op de actualiteit. We houden continu rekening met de omgeving, de achtergronden en de ontwikkelingen in ons werkveld. Er zijn 4 ontwikkelingen die al in 2016 substantiële consequenties hebben voor onze producten én manier van werken.
Verleggen capaciteit
Bodem+ verlegt de capaciteit van ondersteuning op bestaand beleid naar ombouw onder de Omgevingswet. Reden is de stelselwijziging van de Omgevingswet en het Bestuursakkoord Omgevingswet. De bodemhelpdesk valt in 2016 al onder het Informatiepunt Omgevingsrecht. Verder bouwen we mee aan het Informatiehuis Bodem en Ondergrond. Hierin trekken we nog meer samen op met de andere afdelingen van Rijkswaterstaat: Water, Verkeer en Leefomgeving.
Verdergaande decentralisatie en verbreding
Het nieuwe uitvoeringsprogramma Convenant Bodem en Ondergrond 2016-2020 maakt een belangrijke ontwikkeling door. Steeds meer taken en rollen komen terecht bij portefeuillehouders van decentrale overheden of het ministerie van Infrastructuur en Milieu . Die partijen vervullen een sterkere, signalerende rol dan de afgelopen 5 jaren. Dit in het licht van een verdergaande decentralisatie en verbreding van het bodem- en ondergrondbeleid. Rijkswaterstaat Bodem+ stemt de ondersteuning van het nieuwe uitvoeringsprogramma hierop af.
Vraaggestuurd advies
De Omgevingsdiensten zijn inmiddels allemaal ingericht en op slagkracht. Voor kennisoverdracht en ondersteuning van beleidsimplementatie zullen we ons nog sterker dan voorheen gaan richten op deze klantgroep. Voor de eigen Rijkswaterstaat-uitvoering gaan we ons sterker richten op vraaggestuurde advisering voor Rijkswaterstaat Regio's, PPO (Programma's, Projecten en Onderhoud) en GPO (Grote Projecten en Onderhoud).
Duurzaamheidsambities
Rijkswaterstaat stelt in januari 2016 ambitieuze duurzaamheidsambities vast; vanuit de visie en ambitie om duurzaamheid en leefomgeving naar de kern van de eigen uitvoering te brengen. 2016 is het jaar waarin de kaders, werkprocessen en uitvoeringsprojecten worden aangepast naar de visie en ambities van Rijkswaterstaat. Bodem+ levert daaraan een actieve bijdrage; onder meer voor (water)bodem, grondwater, grondstromen, bouwstoffen, ruimte en energiethema's.
Vernieuwing van ons werken
Nieuw vijfjarig werkplan
Bodem+ heeft, in overleg met het ministerie van Infrastructuur en Milieu en de decentrale overheden, eind 2014 het Werkprogramma Bodem+ 2015-2019 vastgesteld. We zijn er trots op dat de resultaten van de afgelopen jaren hebben geleid tot een nieuw vijfjarig werkprogramma. Dat betekent namelijk dat onze opdrachtgevers vertrouwen in ons hebben. We zijn ook trots op het Klantenonderzoek Leefomgeving (waar Bodem+ onderdeel van is) uit 2015, waarin externe klanten ons waarderen met een 9,2. Ze geven daarbij aan dat de dienstverlening aansluit bij de vraag. Dit jaarwerkplan geeft invulling aan de afspraken uit het hierboven genoemde werkprogramma.
Bouwstenen werkpakket
Het totale werkpakket van Rijkswaterstaat Bodem+ bestaat uit drie grote bouwstenen:
- Bodem+ werkt voor het ministerie van IenM-DGRW (directoraat-generaal Ruimte en Water) én de decentrale overheden met 35 fte aan beleidsondersteuning voor bodem en ondergrond. Denk aan ondersteuning, implementatie en kennisoverdracht. Rijkswaterstaat Bodem+ blijft de beleidskern en het werkveld ondersteunen. Dat doen we onder een krimpend budgettair plafond met -1 fte per jaar.
- Voor het ministerie van Infrastructuur en Milieu-DGMI (directoraat-generaal Milieu en Internationale Zaken) werken we aan Natuurlijk Kapitaal en Circulaire Economie binnen het koepelprogramma Van Afvalstof Naar Grondstof (VANG). Dit werk groeit met circa 3,5 fte ten opzichte van 2015.
- Voor de eigen Rijkswaterstaat-organisatie werken we aan kaders en adviseren we op bodem, ondergrond, grondwater en afvalvraagstukken voor eigen droge en natte uitvoeringsprojecten. Dit werk verrichten we met 12 fte.
Duurzaamheid centraal
De werkzaamheden voor Rijkswaterstaat zelf (in Rijkswaterstaat-jargon landelijke taken) richten zich traditioneel op het ontwikkelen en onderhouden van kennis en interne kaders voor regionale diensten en projecten. Die kaders staan in toenemende mate in dienst van het werk in de regio's en bij de projecten; met proactieve advisering door Bodem+ers, waarbij ervaringen uit de projecten en regio's worden opgehaald. We helpen Rijkswaterstaat-projecten bovendien met passende innovaties, zoals de toepassing van ijzeroer. Dit alles in het licht van de missie van Rijkswaterstaat. Daarin staat nu naast droge voeten, schoon water en bereikbaarheid, ook duurzaamheid centraal. Ervaringen uit projecten en regio's gebruiken we niet alleen ter verbetering van de eigen processen, maar ook om het werk voor andere opdrachtgevers te voeden.
Interne wijzigingen
In de organisatie van ons werk voeren we in 2016 enkele wijzigingen door. Activiteiten die te maken hebben met de inrichting van het Informatiepunt Omgevingsrecht, pakken we op in samenwerking met de decentrale overheden en andere betrokken Rijkswaterstaat-afdelingen. Daarnaast ontmantelen we komend jaar enkele eigen werkgroepstructuren en teams, zoals de werkgroep Besluit bodemkwaliteit en het team Bodemenergie. Voor inbouw van de bodemwet- en regelgeving onder de Omgevingswet en Natuurlijk Kapitaal richten we juist een nieuw team, respectievelijk programma, in. Ook zullen we het team van Bodem+ers dat het Uitvoeringsprogramma Bodemconvenant (en in de loop van 2016 STRONG) ondersteunt, deels vernieuwen; in overleg met de nieuwe programmamanager en portefeuillehouders. Verder richten we een nieuw team in voor het verrichten van voortoetsen bodem op eigen Rijkswaterstaat-uitvoeringsprojecten. Dit zijn werkzaamheden die eerder waren uitbesteed aan marktpartijen. Inhuur is al minimaal (<1%), maar wordt nog verder teruggebracht vanwege de algemene taakstelling voor Rijkswaterstaat. Als alternatief voor inhuur intensiveren we detacheringen vanuit (de)centrale overheden, waar we afgelopen jaren goede ervaringen mee opdeden. Deze werkwijze brengt nieuwe ideeën in huis, en zet onze klanten letterlijk mee aan het stuur van onze diensten!
Mensen verbinden
Bovenstaande ontwikkelingen betekenen dat we nieuwe wegen inslaan. Mensen met relevante kennis en ervaring op het juiste moment en de juiste plek inzetten, wordt belangrijker dan de organisatie waarvoor ze werken. Meer dan ooit bepalen maatschappelijke opgaven - lokaal en regionaal - de urgentie en de aanpak. Er is behoefte aan nieuwe kennis, andere competenties en innovatief vermogen. Bodem+ moet ervoor zorgen dat de juiste ervaring op de juiste plek terechtkomt. Tegelijkertijd neemt het aantal mensen af dat zich in ons land bezighoudt met het saneren en beheren van verontreinigde locaties. Dat vraagt van Bodem+ om mensen binnen ons kennisintensieve netwerk met elkaar te verbinden. Dit alles uiteraard in goede en nauwe samenwerking met het Uitvoeringsprogramma Bodemconvenant en onze netwerkpartners.